آزمایش کشت مدفوع Stool Culture (S/C)

نام های دیگر آزمایش: Feces Culture

آزمایش مدفوع به عنوان کشت مدفوع یا آزمایش نمونه مدفوع  نیز شناخته می شود. این آزمایش به تشخیص شرایط پزشکی مانند بیماری التهابی روده، سرطان معده یا روده بزرگ، شقاق مقعدی، بواسیر و همچنین تشخیص وجود خون در نمونه مدفوع شما کمک می کند. آزمایش مدفوع به تعیین باکتری یا هر میکروارگانیسم دیگری کمک می کند. روده ها را آلوده کرده است یا نه اما همه میکروارگانیسم‌های موجود در روده مضر نیستند، برخی برای هضم طبیعی ضروری هستند. اگر باکتری ها یا انگل های مضر روده های شما را آلوده کنند، باعث اسهال خونی می شوند و آزمایش مدفوع ممکن است به یافتن علت این وضعیت کمک کند.

آزمایش کشت مدفوع چیست؟

آزمایش کشت مدفوع یک روش پزشکی است که برای شناسایی و شناسایی باکتری های بیماری زا در دستگاه گوارش تحتانی استفاده می شود. این کار با نمونه برداری از مدفوع فرد و آزمایش وجود باکتری های بیماری زا انجام می شود [۱]. این آزمایش اغلب در صورتی توصیه می شود که فرد علائمی مانند اسهال طولانی مدت، اسهال خونی، مخاط در مدفوع، درد و گرفتگی شکم و حالت تهوع را تجربه کرده باشد [۲]. سپس نمونه در یک ظرف پلاستیکی استریل حاوی مواد مغذی که رشد باکتری‌های خاصی را تشویق می‌کند، قرار می‌گیرد که می‌توان آن‌ها را از طریق میکروسکوپ و آزمایش‌های شیمیایی شناسایی کرد [۳]. سپس از نتایج آزمایش می توان برای تعیین نوع باکتری موجود استفاده کرد و در صورت لزوم درمان مناسب را تجویز کرد.

 

هدف از انجام این آزمایش چیست؟

آزمایش کشت مدفوع در جهت تشخیص وجود باکتری‌های بیماری‌زا (پاتوژن) و کمک به تشخیص عفونت دستگاه گوارش (GI) درخواست می‌شود. از آنجا که دلایل بسیاری برای ایجاد عفونت دستگاه گوارش وجود دارد، ممکن است کشت مدفوع همراه با آزمایش‌های دیگر مانند پنل پاتوژن‌های دستگاه گوارش یا آزمایش انگل (O&P)، برای کمک به تشخیص مشکلات گوارشی فرد درخواست شود.

چه زمانی آزمایش کشت مدفوع درخواست می‌ شود؟

• زمانی که فرد علائم و نشانه‌های عفونت دستگاه گوارش را داشته باشد، ممکن است آزمایش کشت مدفوع درخواست شود، علائمی همچون:
•اسهال بیش از چند روز 
•اسهال حاوی خون یا موکوس
•درد و گرفتگی در ناحیه شکم
•حالت تهوع و استفراغ
•تب
• در افرادی که دارای سیستم ایمنی سالمی هستند، با وجود علائم فوق، کشت مدفوع لزوماً انجام نمی‌شود. زیرا این عفونت‌ها اغلب با مراقبت‌های حمایتی و بدون استفاده از آنتی‌بیوتیک برطرف می‌شوند.

 

 آزمایش کشت مدفوع اغلب در موارد زیر درخواست می‌شود:

• وجود علائم شدید، کم آبی و عدم تعادل الکترولیت‌های بدن
• افراد بسیار جوان، سالخورده یا دارای سیستم‌ایمنی ضعیف
• علائم و نشانه‌های طولانی مدت یا عفونت‌هایی که بدون درمان برطرف نمی‌شوند.
• سفر به کشورهایی که بیماری گوارشی در آن‌ها شیوع دارد.
• خوردن یا نوشیدن مواد غذایی که ممکن است به باکتری‌های بیماری‌زا آلوده شده باشند، مانند گوشت نیمه پخته و تخم‌مرغ خام، یا غذایی که دیگران را بیمار کرده است.
• بررسی علت و شناسایی عامل بیماری‌زای فرد بیمار برای جلوگیری از انتشار بیماری گوارشی که ممکن است به علت استفاده از محصولات غذایی آلوده، غذای آلوده یک رستوران خاص یا سفر با یک کشتی تفریحی باشد.

هنگامی که کسی قبلاً دچار عفونت باکتریایی دستگاه گوارش شده که با آنتی‌بیوتیک یا خود به خود برطرف شده باشد، ممکن است پزشک یک یا چند نوبت کشت مدفوع را برای او درخواست دهد. این کار برای تایید عدم وجود باکتری‌های بیماری‌زای دستگاه گوارش فرد انجام می‌شود، زیرا در بعضی موارد افراد می‌توانند ناقل باکتری‌های بیماری‌زا باشند. ناقلین خود بیمار نیستند اما می‌توانند بیماری را به افراد دیگر انتقال دهند.

چه نمونه های برای این تست گرفته میشود؟

• مدفوع تازه

شرایط لازم برای انجام آزمایش مدفوع چیست؟

•  نیاز به آمادگی خاص قبل از آزمایش نیست.
• در افرادی که آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند توصیه می‌شود. قبل از انجام آزمایش در مورد ادامه یا قطع مصرف آنتی‌بیوتیک در روزهای قبل از آزمایش، با پزشک خود مشورت کنند.

ازمایش مدفوع stool exam

البته گاهی برای تشخیص و شروع دوره درمان به آزمایش‌های تکمیلی هم  نیاز خواهد بود.
آزمایش stool exam روی نمونه مدفوع راندوم انجام می‌گیرد و بهتر است این نمونه در سه نوبت متداول در محدوده زمانی ۱۰ روزه به آزمایشگاه ارسال شود.
بد نیست بدانید هر نمونه باید شامل حداقل ۵ گرم مدفوع در ظرف‌های مخصوص و استریل قرار بگیرد. این که چه زمانی باید نمونه به مراکز آزمایشگاهی ارسال شود، به نوع مدفوع بستگی دارد:

• اگر مدفوع سفت و فرم‌دار باشد، حداکثر زمان ارسال آن به آزمایشگاه ۲ ساعت است.
• اگر مدفوع شل و آبکی باشد، حداکثر زمان ارسال آن به آزمایشگاه ۳۰ دقیقه است.
• از دیگر شرایط نمونه مدفوع این است که با آب، دستمال یا ادرار ترکیب نشود. چون این کار باعث می‌شود آزمایش خطا داشته باشد.
• آزمایش مدفوعبه دو روش کلی انجام می‌گیرد که یکی تغلیظ نام دارد و دیگری روش مستقیم میکروسکوپی.

آزمایش مدفوع برای چیست؟

کسانی که علائم و نشانه‌های عفونت گوارشی و وجود انگل در بدن آن‌ها به چشم می‌خورد و روش‌های مراقبت شخصی و تجویز دارو توسط پزشک در منزل در درمان این علائم و نشانه‌ها اثری ندارد، باید آزمایش مدفوع انجام دهند.
البته شاید آزمایش مدفوع به تنهایی نشان‌دهنده بیماری‌ها و عفونت‌های سیستم گوارش بدن نباشد، اما به هر حال در کنار آزمایش‌های تکمیلی می‌تواند اطلاعات خوبی در اختیار پزشک معالج قرار دهد.

چه زمانی پزشک آزمایش مدفوع را تجویز می کند؟

در صورت بروز علائم زیر، پزشک می‌تواند آزمایش مدفوع را انجام دهد:

• اسهال که بیش از چند روز طول کشیده باشد
• مدفوع حاوی خون یا مخاط
• درد یا گرفتگی معده
• حالت تهوع
• تب