دستگاه‌های آزمایشگاه‌ها شامل تجهیزات و ابزارهای مختلفی هستند که برای انجام آزمایش‌ها و تحقیقات علمی در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها به صورت عمومی می‌توانند به چند دسته‌بندی زیر تقسیم شوند:

۱. دستگاه‌های تجزیه و تحلیل: این دستگاه‌ها شامل ابزارهایی مانند دستگاه‌های کروماتوگرافی، طیف‌سنجی، میکروسکوپ الکترونی، اسپکتروفتومتر و غیره هستند که برای تجزیه و تحلیل مواد و تعیین خواص فیزیکی و شیمیایی آن‌ها استفاده می‌شوند.

۲. دستگاه‌های تهویه: این دستگاه‌ها برای تأمین هوای تمیز و مناسب در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شوند. این شامل دستگاه‌های تهویه مکانیکی، هواکش‌ها، فیلترهای هوا و غیره است.

۳. دستگاه‌های اندازه‌گیری: این دستگاه‌ها شامل ترمومترها، ترازوها، مقیاس‌ها، فشارسنج‌ها، pH‌مترها و غیره هستند که برای اندازه‌گیری و ثبت مقادیر فیزیکی مانند دما، وزن، حجم و غیره استفاده می‌شوند.

۴. دستگاه‌های تهیه نمونه: این دستگاه‌ها برای تهیه نمونه‌های آزمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، میکروسکوپ‌های برشی برای تهیه برش‌های نازک از نمونه‌ها و آزمایشگاه‌های آشپزخانه برای تهیه محلول‌ها و مخلوط‌های شیمیایی استفاده می‌شوند.

۵. دستگاه‌های ایمنی: این دستگاه‌ها شامل ابزارهایی مانند کلاه، عینک و دستکش‌های ایمنی، ماسک‌ها و دستگاه‌های اطفاء حریق هستند که برای حفاظت از کارکنان و جلوگیری از وقوع حوادث در آزمایشگاه استفاده می‌شوند.

این فهرست تنها یک نمونه از دستگاه‌های موجود در آزمایشگاه‌ها است و هر آزمایشگاه ممکن است دستگاه‌های خاص و منحصر به فرد خود را داشته باشد، بسته به نوع آزمایشات و تحقیقاتی که در آن انجام می‌شود.

دستگاه اتوانالایزرchemistry analyzer:

• ازاتوانالایزر عموما جهت بررسی های بیو شیمیایی در آزمایشگاه های بالینی استفاده میگردد
• از این دستگاه معمولا جهت اندازه گیری میزان متابولیت های حاضر در نمونه های زیستی مثل ادرار خون و نیزمایع مغزی نخاعی استفاده میشود.
• اتوانالایزر ترکیب شیمیایی خون را اندازه گرفته وروی نمودار نمایش میدهد
• اساس سنجش های این دستگاه اسپکتروفتومتری است.

روش کار بدین صورت است که حجم مشخصی از سرم بیمار را با مقدار معینی از معرف یا معرف ها (بسته به نوع تست از یک تا چند معرف متفاوت) مجاور می کنند. ماده مورد اندازه گیری در مجاورت معرف، کمپلکس رنگی ایجاد می کند که شدت و ضعف رنگ بستگی به مقدار ماده مورد نظر در آن حجم معین از سرم دارد. برخی از این واکنش ها احتیاج به زمان و دمای معینی برای انجام واکنش و به دست آمدن رنگ دلخواه دارد. سپس مقدار رنگ ایجاد شده در دستگاه هایی به نام رنگ سنج از طریق طول موج مشخصی که رنگ مزبور در آن طول موج حداکثر جذب نوری را داراست اندازه گرفته می شود.

بدین ترتیب که نور به کمپلکس تابانده می شود که مقداری از این نور جذب می شود و مقداری عبور می کند. سپس نور عبور کرده در طرف دیگر دستگاه توسط سلول های حساس به نور اندازه گیری می شود و بدین طریق مقدار جذب نور توسط کمپلکس اندازه گیری شده و با انجام محاسباتی، مقدار ماده مورد اندازه گیری در هر میلی متر مکعب خون به دست می آید. با پیشرفت تکنولوژی دستگاه هایی طراحی و ساخته شده که تمامی اعمال فوق را به طور اتوماتیک و برنامه ریزی شده در مدت زمان کمتری و در حجم بسیار بالایی انجام می دهد.

داخل سیستم هماتولوژی یکی از مهمترین دستگاه ها اتوآنالایزر است که فاکتورهای FBS (قندهای مفید و مضر خون) و چربی خون ( انواع چربی های مفید و مضر خون) را اندازه می گیرد. طرز کار دستگاه: هر روز که قبل از اینکه دستگاه شروع به کار کند باید دو تا دیسکت حاوی اطلاعات و برنامه متنوع را به دستگاه بدهیم تا بتوانیم دستگاه را راه اندازی کنیم. این عملکرد به ما این توانایی را می دهد که هر بار اطلاعات جدیدتر و متنوع تری را از دستگاه بخواهیم یا به عبارتی می توان گفت دستگاه قابل پروگرام شدن توسط اپراتور است.

دستگاه بعد از دریافت دیسکت حاوی اطلاعات خود را چکاب می کند. دستگاه دارای یک سینی نمونه و یک سینی مواد است که معمولا نمونه را داخل سینی نمونه قرار می دهیم و با ریختن این مواد روی خون بیمار آزمایش را انجام می دهیم.

 

قسمت های دستگاه اتوانالایزر:

نمونه گیر:این بخش نمونه هارابه سیستم اتوانالایزراسپره می کند.

پمپ متناسب کننده ولوله چندسوراخه:نمونه هارابه معرف هامخلوط میکند.همچنین مایعات رابه نسبت های دقیق به ماژول های دیگرپمپ میکند

دیالیزه کننده: یک غشاء نیمه تراوااست که امکان عبورانتخابی موادرافراهم می اورد

حمام داغ:مایعات رابه صورت مداوم دردرجه حرارت موردنظرجهت پیشرفت رنگ نگه می دارد.

رنگ سنج:تغییرات درچگالی نوری جریان مایعی راکه دریک لوله جاری میشودمانیتورمیکند.

ثبات:سیگنال الکتریکی چگالی نوری جریان ازیک رنگ سنج به یک نمایشگرگرافیکی روی یک چارت متحرک تبدیل میکند.

 

وظایف مهم زیر از ویژگی های نرم افزاریک دستگاه اتوآنالایزراست:

1. شناسایی نمونه ها
2. شناسایی تست های هرنمونه
3. شناسایی روش های بیوشیمی
4. تعریف تست هاومتدهای مختلف
5. اجرای تست هابه روش های مختلف
6. شناسایی خطاهای به وجودامده دردستگاه واعلام اخطاربه اپراتوربه صورت اتوماتیک
7. شناسایی ورفع عیب اتوماتیک دستگاه وقطعات مختلف ان
8. اجرای برنامه کنترل کیفیت
9. پردازش سیگنال ها,انتقال داده هاوکنترل ورودی وخروجی دستگاه

قسمت فتومتریک دستگاه شامل:

• لامپ
• فیلترهای نوری
• محل نگهداری نمونه اماده قرائت
• دتکتتور
• مدارتبدیل

لوازم جانبی سخت افزاری دریک دستگاه اتوانالایزر معمولا عبارتنداز:

• صفحه کلید
• نمایشگر
• چاپگر
• دستگاه بارکدخوان

مزایای به کارگیری این سیستم ها در ازمایشگاه عبارتنداز:

• افزایش سرعت وحجم کاری
• کاهش خطاهای انسانی
• افزایش دقت وصحت نتایج
• صرفه جویی درمصرف نمونه ومعرف ها
• دقت درتکرارآزمایش(تکرارپذیربودن آزمایش)
• کاهش هزینه های جانبی وکاهش پرسنل درآزمایشگاه

عیب های دستگاه اتوانالایزر:

• ترکیدگی شیلنگ ها
• بریدگی تسمه ها,پمپ های انژیکتور,اورینگ ها
• موتوری که سینی نمونه وچرخ دنده هاراجابه جامیکندممکن است بامشکل مواجه شود
• خرابی لامپ هاوبه هم خوردن تنظیمات ان
• غبارگرفتن دستگاه وکدرشدن لنزهاوفیلترهای نوری

سل کانتر :

در ابتدا تعریف مختصری از سل کانتر

سل به معنای سلول و کانتر به معنای شمارش می‌باشد. از این دستگاه برای اندازه‌گیری پارامترهای خونی به‌صورت کمی استفاده می‌کنند. وظیفه اصلی این دستگاه‌ها تهیه گزارش سریع و دقیق از پارامترهای اصلی خون است، به‌نحوی‌که نمونه‌های غیرطبیعی را از نمونه‌های طبیعی به کمک روش‌های گوناگون که در ادامه گفته می‌شود، تفکیک می‌کند. همچنین جهت انجام بررسی‌های بیشتر این فاکتورها از روش‌های متداول دیگر کمک گرفته می‌شود.

سل کانترهماتولوژی   (cell counter):

درخون انسان ۳دسته گلبول وجود دارد.این سه دسته شامل گلبول های سفید که وظیفه ایمنی بدن را بر عهده دارند گلبول های قرمز که وظیفه اکسیژن رسانی را بر عهده دارند. و دسته اخر پلاکت ها که وظیفه سیستم انعقادی و جلوگیری از خونریزی را بر عهده دارند که دستگاه سل کانتر در ازمایشگاه وظیفه شمارش و تعیین نوع گلبول های خونی را بر عهده دارند. یک دستگاه بسیار ضروری در ازمایشگاه های مدرن هماتولوژی بوده که با استفاده از ان میتوان به تعداد و اندازه انواع سلولهای خونی پی برد اگاهی از تعداد و اندازه سلولهای خونی به تشخیص بیماری های مختلف بسیار کمک میکند. قبل از ظهور دستگاه های خودکار سل کانتر از روش های سنتی و دستی جهت شمارش و قطر سنجی سلولهای خونی استفاده میشد که به شدت وقت گیر و پرهزینه بود.

قسمت های اصلی تشکیل دهنده دستگاه سل کانتر:

هیدرولیک:

• وظایف بخش هیدرولیک شامل:
• اسپیراسیون نمونه محلول ها وموادموردنیازدستگاه
• تقسیم وپخش نمونه هایامحلول های اسپیره شده(dispensing)
• رقیق نمودن نمونه(diuting)
• میکس محلولها ونمونه ها(mixing)
• اضافه نمودن محلول لیزکننده
• پنوماتیک: وظیفه بخش پنوماتیک ایجادخلاء  و یا فشار ماندگار جهت کنترل و تنظیم دریچه ها و جابه جایی محلول ها و نمونه در داخل قسمت هیدرولیک است.

الکترونیک: مدیریت این قسمت توسط یک پردازنده انجام شده و عملکردان شامل:

• مقدارسنجی ومحاسبه جریان های الکتریکی تغییرامپدانس
• محاسبه وگزارش نتایج به دست امده به چاپگرویادیگرخروجی ها
• ترسیم نمودارمقدارپارامترهای اصلی
• تنظیم تسلسل تست هاوزمان مقدارسنجی
• اجرای برنامه کنترل کیفی وکالیبراسیون دستگاه
• ذخیره ونمایش نتایج به دست امده می باشد.

روش های اندازه گیری در سل کانتر:

• تغییرجریان الکتریکی (امپدانس الکتریکی)
• نوری(اپتیکال)
• شیمی سلولی(سیتوکمیکال)
• تلفیقی

کاربردهای سل کانتر:

• دستگاه سل کانترتوانایی شمارش گلبول های سفیدبه صورت افتراقی گلبول های قرمز وپلاکت هاراداشته وازسوی دیگرمی تواندهماتوکریت,هموگلوبین,MCV,MCHC,
• MCHوشکل ظاهری گلبول های قرمزرابررسی نماید.

نگهداری صحیح ازسل کانتر:

در دستگاه های سل کانتر ابتدا خون توسط محلولهای ایزوتونیک رقیق سازی می شود و سپس این خون رقیق شده در چمبرهای دستگاه شمارش می شود تا تعداد و نوع هریک از سلولها مشخص شود. تمام کابران دستگاه های خودکار شمارنده سلولی باید اصولی را که به عملکرد صحیح دستگاه منجر شده و در زیر به برخی از انها اشاره می شود در نظر داشته باشند:

رعایت مواردی مانندروشن و خاموش کردن دستگاه ,بررسی درجات فشار برحسب نوع دستگاه ,نحوه نگهداری و شستشو روزانه , هفتگی, ماهانه, تعمیرات لازم, تعویض محلول ها و سایر اقدام ها مطابق دستورالعمل شرکت سازنده. گذراندن دوره اموزشی نحوه کار با دستگاه و اصول نگهداری, زیر نظر کارشناسان شرکت های پشتیبان در این رابطه سوابق مربوطه شامل تاریخ و شرح اموزش یا گواهی دوره اموزشی باید در پرونده هر کاربر نگهداری شود.

مراحل انجام ازمایش:

هرروز پیش از شروع ازمایش شمارش زمینه دستگاه انجام شده و درصورت امکان سوابق ان نگهداری شود.

به طور معمول مقادیر مربوط به شمارش زمینه هر دستگاه در دستورالعمل ان ارائه شده است.

دستگاه روتاتوریا شیکرروتاتورسرولوژی:

دستگاه روتاتوریا شیکرروتاتورسرولوژی معمولا ازیک صفحه و یک دکمه تنظیم سرعت و تنظیم زمان چرخش تشکیل شده است. این دستگاه ازمایشگاهی رامی توان روی میزویا در سطح کف قرارداد.

برخی ازشیکرها را می توان در فضای یخچال نگهداری کرد

انواع لوله های ازمایشگاهی ارلن وبالن دارای محلول روی ان قرارمی گیرندوبازاویه مناسب  یابه حالت رفت وبرگشتی درمدت زمان خاصی می چرخندتابه طورکامل مخلوط بشوند.

دستگاه روتاتورویاشیکرسرولوژی برای تحقیقات ازمایشگاهی شیمی,زیست فناوری,زیست و….مناسب است.

کاربرد دستگاه روتاتور در آزمایشگاه ها:

روتاتور ازمایشگاهی در ازمایشگاه های سرولوژی برای انجام تست های سرولوژی و بعضا حل کردن بعضی از مواد و مخلوط کردن و یا اکسیژن دهی در موارد کشت میکروبی مایع که قدرت تکثیر باکتری را درزمان کوتاه بالا می برد کاربرد دارد

با ایجاد حرکت دورانی باسرعت مناسب جهت مخلوط کردن محتویات لوله به طور یکنواخت با تعداد دور مناسب با توجه به توصیه کیت مورد استفاده قرار می گیرد

برای مصارف مختلف ازمایشگاهی که نیاز به یکنواخت کردن بوسیله همزن با حرکت افقی دارند از دستگاه روتاتور ازمایشگاهی استفاده می شود.

 

دستگاه الایزاریدر:

تست الازا روش عمومی در بیوشیمی غربالگری است .ست الایزارادرحالت معمول برای ردیابی انتی ژن یاانتی بادی بکارمی برند.

الایزانام عمومی برای اینگونه روشهاست که بصورت رایج استفاده می شودوبه عبارتی ارزیابی های سنجش ایمنی انزیمی که درانها انتی بادی یاانتی ژن برروی یک فازجامدCOATمی شودبه نام الایزاشناخته شده است.ست الایزارادرحالت معمول برای ردیابی انتی ژن یاانتی بادی بکارمی برند بدین ترتیب که یکی ازاین دوماده دربسترجامد ثابت می شودوبرای ردیابی دومی بکارگرفته می شوداماساسا برای ردیابی هرجفت ماده ای که مثل جفت انتی ژن وانتی بادی به هم گرایش داشته وقدرت اتصال مناسبی نسبت به هم دارندمیتواندبکارگرفته شود.

تست الایزادراصل برای کنترل کیفیت درگیاه پزشکی به وجودامدوابتدا دردامپزشکی به منظورتشخیص بیماری های عفونی استفاده شدسپس به عنوان روش تشخیص ازمایشگاهی دربرخی بیماری های انسان بارگرفته شد.

تست الایزا یک ازمایش استانداردبرای کشف ویروس درخون است واستانداردی جهانی برای استفاده دربیمارستان ها,بانک خون وسازمان های انتقال خون به ویژه درتشخیص ایدزمی باشد درالایزاخودویروس جستجونمی شود بلکه اندازه پادتن(انتی بادی)که دربدن شخص الوده به یک ویروس (ماننداچ ای وی)تولیدشده اندازه گرفته می شود.

زمینه های کاربرد:

• ابزاری تشخیصی درپزشکی وپاتولوژی
• شناسایی موادشیمیایی مختلف وسموم
• کنترل کیفیت دربسیاری ازصنایع
• کابردتحقیقاتی درعلوم مختلف
• حضورانتی بادی هایاانتی ژن های سک عامل عفونی اثبات وجودانتی بادی های اختصاصی یک واکسن و یا اتوانتی بادی ها

بن ماری آزمایشگاهی :

برای بسیاری ازواکنش های بیوشیمیایی,ایمونولوژیکی وایمونوهماتولوژی نیازاست تادمادرمحدوده ی دمایی خاصی قرارداشته باشد.به عنوان مثال اکثرانزیم هابه منظورفعالیت خود به دمای ۳۷درجه ی سانتیگراد نیازدارند ویابرای غیرفعال ساختن سیستم کمپلمان به دمای ۵۶درجه ی سانتیگرادنیازاست.

بن ماری ازمایشگاهی که بانام حمام اب نیزشناخته می شود تجهیزی است که باگرم کردن تدریجی ویکنواخت اب شرایط مناسبی رابرای انجام واکنشهای شیمیایی مختلف فراهم می اورد.

گستره ی دمایی اکثربن ماری های ازمایشگاهی معمولادرمحدوده ی دمای اتاق تا۶۰درجه ی سانتی گراد قراردارد البته بن ماری هایی باتوانایی ایجاددمای ۱۰۰درجه ی سانتی گراد نیزوجوددارد.

 

اجزای یک بن ماری آزمایشگاهی:

• المنت:به منظورگرم کردن اب داخل بن ماری
• دماسنج:به منظوراندازه گیری دمای اب
• ترموستات:به منظورتنظیم وتثبیت دمای اب موجوددرمخزن انکوباتورازمایشگاهی
• همزن:به منظورانتشاریکنواخت گرمای تولیدشده توسط المنت

نکات مهم استفاده ازبن ماری آزمایشگاهی:

• دقت کنیدکه محل قرارگیری بن ماری ترازبوده ومقاومت لازم برای تحمل وزن درزمان پربودن مخزن راداشته باشد
• ازقراردادن بن ماری درمحلی که شدت جریان هوا دران زیاداست اجتناب کنید
• حتمابن ماریرابه پریزبرقی وصل کنیدکه دارای سیم اتصال به زمین باشد
• هیچگاه بن ماری راباموادشیمیایی سفیدکننده تمیزنکنید
• برای تمیزکردن قسمت های داخلی وخارجی بن ماری ازمایشگاهی ازیک اسفنج استفاده نمایید
• سعی کنیدتابه طورمرتب اب دستگاه راتعویض نمایید
• دقت کنیده مخزن بن ماری ازمایشگاهی رابه اندازه کافی بااب پرکرده باشید
• به هنگام کارباموادی که بخارتولیدمی کنند بن ماری رادرزیرهودایمنی قراردهید.

نسل جدید بن ماری(حمام مهره بدون آب):

یکی ازمشکلات مهم واساسی بن ماری هاتشکیل الودگی توسط قارچ ها,جلبک ها وباکتری ها در داخل مخزن ان بود به منظور رفع این مشکل نسل جدیدی از بن ماری ها با نام حمام مهره بدون اب طراحی و ساخته شدند که حاوی مهره هایی ازجنس فلزهای جامد برگشت پذیر به طبیعت بوده و از مشکلات الودگی بن ماری های معمولی را ندارند.

مزیت دیگرحمام مهره بدون اب نسبت به بن ماری های معمولی کاهش مصرف برق انها است.

اتوکلاو :

اتوکلاو: وسیله ای برای استریل کردن ابزارپزشکی وازمایشگاهی درفشارودمای بالاوبااستفاده ازبخاراب است.بسیاری ازاتوکلاوهابرای استریل کردن تجهیزات ولوازم مورداستفاده قرارمی گیرندکه باقراردادن ان هابه مدت ۱۵تا۲۰دقیقه(بسته به حجم بارومحتویات)درمعرض بخاراشباع ۱۲۱ درجه سلسیوس (۲۴۹درجه فارنهایت این کارانجام می شود.

کلاس بندی اتوکلاو:

اتوکلاوکلاس N یا اتوکلاو سطلی: اتو کلاوهای سطلی ظاهری شبیه به زودپز دارند و می توانند شیشه الات ازمایشگاه و وسایل فلزی و موادی محیط متخلخل نباشند را می تواند در مدت زمان مشخصی در دمای حدود۱۲۰ درجه سلسیوس وفشار۱.۲باراستریل کند

اتوکلاو کلاس Bیااتوکلاودندانپزشکی:اتوکلاوهای دندانپزشکی سیکل سریع دارند و می توانند درحدود۱۰دقیقه ست جراحی و مواد را استریل کنند.

مهم ترین اجزای تشکیل دهنده دستگاه اتوکلاو:

• محفظه درونی
• محفظه بیرونی
• درب اتوکلاو
• منبع مولدبخار
• المنت ها
• پمپ وکیوم
• شیرهاواتصالات
• فشارشکن
• منبع کندانسور

چه مواردی رامی توان اتوکلاو کرد؟

به صورت کلی پاتوژن های رشدکرده ,سلولهای انسانی,حیوانی وگیاهی,موادالوده شده به مدفوع انسان وحیوان محصولات خونی انسان وحیوان و….رامی توان اتوکلاوکرد.موادعفونی بایدجمع اوری شده واتوکلاوشود

توجه کنید که مایعات عفونی راهم حتما باید اتوکلاو کرد و بعد در سیستم فاضلاب ریخت

روش کار با اتوکلاو

1. نحوه کاربری عمومی اتوکلاو در ذیل شرح داده شده است.
2. باتوجه به نوع و میزان اتوماسیون دستگاه بعضی رو ش ها متفاوتخواهدبود:
3. اطمینان حاصل نمایید که سیستم ثبت دستگاه، دارای فرمها یا کاغذ مورد نیاز برای مستند نمودن چرخه استریلیزاسیون است. مواد مصرفی جوهر ، فرم و غیره را فراهم کنید.
4.  اتوکلاو را روشن کنید.
5. در اتوکلاو را بازکنید. در اتوکلاوهای با حجم زیاد، این فرآیند به صورت الکترومکانیکی و در اتوکلاوهای متوسط و کوچک اغلب دستی انجام می شود.
6. سبدها یا ظرفهای استریلیزاسیون که حاوی مواد از قبل آماده شده تمیز، شسته، خشک، طبقه بندی و بسته بندی شده است را مطابق با دستورالعملهای نحوه چیدمان توصیه شده توسط سازنده، در داخل اتاقک استریلیزاسیون قراردهید.
7. در اتوکلاو را ببندید.
8. uچرخه استریلیزاسیون مورد نیاز را بسته به نوع موادی که استریل می شوند، انتخاب کنید به طور معمول دکمه متناسب با چرخه موردنیاز فشار داده می شود که به طور خودکار چرخه برنامه ریزی شده را آغازمی کند. از این لحظه به بعد، فرآیند به روش زیر ادامه می یابد.

مزایا و معایب اتوکلاو:

مزایا

• اقتصادی وارزان
• زمان پروسه کاری واسترلیزه کردن کوتاه
• نفوذخوبی رادرتمام سطوح فراهم می کند
• بدون نیازبه موادشیمیایی اضافی یایکبارمصرف

معایب

• حفظ رطوبت
• فولادکربنی ممکن است به دلیل قرارگرفتن درمعرض رطوبت اسیب ببیند
• فقط ابزارهای فولادی ضدزنگ وپلاستیک هایی که می توانند گرماراتحمل کنند استریل شوند.

مواردکاربرد دستگاه اتوکلاو :

• پزشکی ودندان پزشکی به منظوراستریل کردن تجهیزات
• دامپزشکی
• صنایع شیمیایی
• صنایع موادغذایی
• ازمایشگاه ومیکروبیولوژی
• مراکزبهداشتی
• داروسازی

سانتریفیوژ:

سانتریفیوژ ازمایشگاهی که کاربرد اصلی ان جدا کردن اجزای مخلوط  مایع است. این دستگاه یکی ازپرکاربردترین تجهیزات ازمایشگاهی می باشد که جهت جداسازی سرم, ته نشین ادرار, تهیه نمودن فیلترهای فاقدپروتئین و مواردی ازاین قبیل مورداستفاده قرارمی گیرد.

این وسیله درانواع مختلفی همانند یخچالدار و معمولی در بازار عرضه می شود و ازرایج ترین کاربردهای ان درازمایشگاه های پزشکی برای جدا نمودن اجزای خون ازیکدیگراست.

 

انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی:

• سانتریفیوژکلینیکی
• این مدل به دلیل برخورداری ازسرعت کمتربرای انجام کارهای بالینی بسیارمناسب می باشندهمانندلوله انتقال خون.
• میکروسانتریفیوژ
• این دستگاه دارای حجمی معادل ۰.۲الی۲میلی لیتروتشکیل شده از۹۶لوله است.
• سانتریفیوژرومیزی(چندمنظوره)
• این دستگاه نیزبرای انجام کارهایی باتیوب بزرگ بسیارمناسب می باشدودارای انواع مختلفی است.
• سانتریفیوژبایدکاملاصاف وافقی قراربگیردتادستگاه درصورت عدم تعادل درحین کارحرکت نکند.سانتریفیوژبایدروی سطح محکم وصاف قراربگیرد
• به مسئله بالانس توجه نماییداندازه,وزن,شکل وحجم محلول درلوله های مقابل یکدیگرمشابه باشد.اگرتعدادلوله فردمی باشد ازلوله حاوی اب استفاده نمایید.
• سانتریفیوژهای میکرووهماتوکریت نیازی به رعایت موازنه ندارند چون وزن موتورخیلی بیشترازوزن ومحتویات لوله های موئینه است
• پیچ تنظیم سرعت سانتریفیوژبایدبه ارامی چرخانده وزیادشود.
• بعدازاستفاده ازدستگاه جالوله ای شسته وخشک شوند
• بعدازشکستن یاریختن نمونه درسانتریفیوژفوراان راخاموش کنیدپنجرهارابازکنید۱۵دقیقه اتاق راترک کنید سپس باماسک ودستکش باماده ضدعفونی مناسب ان راتمیز وضدعفونی کنید
• ازسرعت بیش ازحدلزوم استفاده ننمائید

نحوه کار دستگاه سانتریفیوژ آزمایشگاهی:

نحوه کاراین دستگاه به این صورت می باشد که باقراردادن نمونه درون لوله سانتریفیوژ بلافاصله دستگاه شروع می کندبه چرخیدن ونمونه رابه سمت خارج حرکت می دهد وتااین کارتازمانی که نمونه به صورت افقی قراربگیردادامه دارد.دراین صورت نیروی گریزازمرکزسعی درحرکت وراندن محلول برخلاف مرکزسانتریفیوژ داردوهمین کارباعث جداشدن ذرات درشت ترازمحلول خواهدشدوچنانچه دستگاه رامتوقف نمایید ذرات درشت تر درقسمت بیرونی به صورت جداشده ازمحلول باقی خواهدماند.

میکروهماتوکریت:

دستگاه سانتریفیوژمیکروهماتوکریت به منظورتعیین هماتوکریت خون مورداستفاده قرارگرفته استودرازمایشگاههای تشخیص طبی یکی ازدستگاههای ضروری به شمارمی اید

میکروهماتوکریت جهت رسوب گلبولهای قرمزخون درمدت زمان ۵دقیقه باسرعت ۱۴۰۰۰RPMوبه دست اوردن درصدتراکم گلبول قرمزوپلاسمای خون درلوله موئین استفاده میگردد.

چگونگی کاربردی:

دوسوم تاسه چهارم طول لوله هماتوکریت ازخون کامل که حداقل ۸بارسروته شده است پرشده وباخمیرمسدودمی شود.طول این خمیرنبایداز۴میلی مترکمتربوده وسطح ان بایدکاملاصاف باشددولوله به همین طریق ازهرنمونه پرشده وروبروی هم دردستگاه میکروهماتوکریت قرارداده می شود وسپس دستگاه برروی زمان لازم تنظیم می شود نتیجه ازمایش بایدحداکثر۱۰دقیقه پس ازتوقف دستگاه بااستفاده ازخط کش هماتوکریت قرائت شود

باگذشت زمان وباقی ماندن لوله هابصورت افقی حدفاصل پلاسماوسلول به تدریج شیبدارشده وخواندن نتیجه رابامشکل مواجه میسازد.

 

ایمنی:

به منظورپیشگیری ازبروز نوسانات جریان الکتریکی دستگاه بایدبه سیستم تثبیت کننده ولتاژبرق تجهیزشوند

دستگاه بایددرجای محکم قرارگیردکه ضربات وارده به پایه دستگاه درحال چرخش باعث خرابی دستگاه وهمچنین کم شدن دقت دستگاه نشود.

درهنگام بازکردن درب سانتریفیوژ وبرداشتن لوله بایدمواظب بودزیرالوله های شکسته به قطعات ریزتبدیل میشودکه بعضاباچشم قابل دیدنیست

درصورتی که عجله برای خوانش نیست بهتراست برای جلوگیری ازائروسل خوانش ۵تا۱۰دقیقه بعدازاتمام کارسانتریفیوژصورت گیرد.

میکروسکوپ:

 

میکروسکوپ ساده(Optical)

این میکروسکوپ عموما در آموزش های آماتور برای دانش آموزان و آزمایشگاه های مراکز آموزشی استفاده شده و دقت اندازه گیر یآن چیزی در حدود ۴۰۰ میلی متر است. میکروسکوپ های ساده در تحقیقات زیادی مانند تفاوت اشکال بین گلبول‌‌های قرمز مورد استفاده قرار میگیرند.

میکروسکوپ اینورت Inverted))

به طور خلاصه میتوان گفت میکروسکوپ اینورت ساده ترین ابزار برای تصویر برداری از سلول های زنده است. طراحی این میکروسکوپ‌ به نحوی انجام شده که منبع نوری و کندانسور در بالای صفحه نمونه قرار گرفته و عدسی‌های شیئی در پایین صفحه قرار دارند. میکروسکوپ اینورت در پژوهش های مربوط به کشت سلول و میکروارگانیسم‌ها کاربرد بسیار زیادی دارد.

میکروسکوپ فلورسانس(Fluorescence)

میکروسکوپ های فلورسانس در تحقیقات مرتبط با ترکیبات شیمیایی و تاثیر ساختار سلولی موراد به آن ها و مورد استفاده قرار می گیرند. میکروسکوپ فلورسانس اغلب در آزمایشگاه های میکروب شناسی و ویروس شناسی برای تصویربرداری از ویژگی‌های خاص نمونه‌های کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ساختار این میکروسکوپ ها به منظور تقویت بصری ویژگی‌های ۳ بعدی در مقیاس‌های کوچک به کار می‌رود.

هود لامینار چیست؟

هود جریان آرام خطی (Laminar Flow Hood) که با نام هود لامینار شناخته می‌شود، دارای محیطی کاملا بسته می‌باشد که برای جلوگیری از ورود آلودگی به محیط نگهداری نمونه طراحی شده است. در این دستگاه هوا از درون فیلتر HEPA (فیلتر های مورد استفاده در هود لامینار فیلتر های HEPA است که هوای اتاق را می کشد و هوای تمیز را پس می دهد) عبور کرده و بسیار آرام و به صورت خطی به سمت کاربر میرود. ین نوع از هودها در دو نوع افقی و عمودی موجود هستند و این دستگاه ها می توانند الگوهای وزش هوای متنوعی داشته باشند که بر اساس نوع کاربرد انتخاب می شوند. بعضی از هودهای لامینار دارای لامپ میکروب کش UV-C هستند که کار آن استریل کردن فضای داخلی هود و از بین بردن آلودگی ها قبل از شروع آزمایش می باشد.

لامپ های میکروب کش معمولا حدود پانزده دقیقه روشن نگه داشته می شوند تا فضای داخلی هود استریل شود. هنگام کار با هود باید لامپ میکروب کش را خاموش کرد تا بیماری های خطرناک پوستی جبران ناپذیر را برای کارکنان آزمایشگاه ها به همراه نداشته باشد.

انواع هودلامینار:

ویژگی های هود لامینار عمودی

امکان استفاده از وسایل و موارد بزرگ و با حجم زیاد در آن وجود دارد.

هوا به صورت مستقیم به صورت کاربر دستگاه دمیده نمی شود.

نوع عمودی برای کشت بافت وهم کارباباکتریهاوقارچها

لامینارعمودی راهودمیکروبیولوژی می نامند

ویژگی های هود لامینار افقی

می توان نمونه های حساس و ویژه را در مکانی نزدیک تر به فیلتر HEPA قرار داد.

هوا مستقیما به سمت نمونه داخل دستگاه دمیده نمی شود.

نوع افقی ان برای کشت بافت

کلاس های هود لامینار:

هود لامینار کلاس یک :

این کلاس از هود ها محافظت بسیار مناسبی را برای پرسنل آزمایشگاه فراهم می کنند. علاوه بر این، اگر تکنیک های میکروبیولوژیکی مناسب نیز استفاده شود، این نوع هود می تواند حفاظت خوبی را برای محیط نگهداری نمونه ایجاد کند، امّا قادر نیست که محیط کشت را در برابر نفوذ آلودگی حفظ کند. این نوع از هود از نظر طراحی و ویژگی های جریان هوا به هود میکروبی شباهت دارد.

هود لامینار کلاس دو :

این نوع برای کار با متریال های نوع BSL-2، BSL-1 و BSL-3 طراحی شده است. این هود ها می توانند محیطی ضد عفونی شده برای آزمایش های کشت سلولی را فراهم کنند. این نوع از هود ها باید برای کار با مواد خطرناک استفاده شود.  این هود به طور انعطاف پذیر و گسترده ای در آزمایشگاه پزشکی، بیمارستان ها، مراکز تولیدی و همه ی مکان های تحقیقاتی کاربرد دارد. این هود دارای استاندارد DIN آلمان و BS انگلستان و FDA آمریکا می باشد.

هود لامینار کلاس سه :

کلاس سه این نمونه کاملا عایق گاز هستند و بیشترین میزان حفاظت را برای پرسنل آزمایشگاه و برای محیط نگهداری نمونه فراهم می‌کنند. این کلاس از هود لامینار باید برای کار با پاتوژن های انسانی و مواد BSL-4 استفاده شود.

روش کارزیرلامینار:

لامیناررابایدحدود۲۰دقیقه قبل ازاغازکارروشن کنیم تاهوای الوده زیران باهوای استریل خارج شده ازفیلترهپاجایگزین گردد

بعدازروشن نمودن لامیناروقبل ازاغازکارزیرلامیناررابااتانول ۷۵درصداستریل می کنیم

دربسیاری ازلامینارهازمانیکه لامپ Uvروشن است قادربه روشن نمودن خودلامینارنیستیم