آیا تا به حال احساس کرده‌اید که صورت‌تان ضعیف یا سست شده است؟ آیا تا به حال دچار مشکل در لبخند زدن، بستن چشم، بالابردن ابرو یا حرکت دادن لب شده‌اید؟ اگر پاسخ شما مثبت است، ممکن است دچار فلج صورت باشید. فلج صورت یک اختلال عصبی است که باعث می‌شود عضلات صورت شخص ضعیف یا سست شوند و نتوانند حرکت کنند. این اختلال معمولاً یک طرف صورت را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود شخص نتواند لبخند بزند، چشم خود را ببندد، ابرو را بالا ببرد یا قطره‌های اشک را کنترل کند. فلج صورت ممکن است به طور موقت یا دائمی باشد و در بعضی موارد هر دو طرف صورت را نیز شامل شود.

فلج صورت ممکن است بسیار نگران کننده و مزاحم باشد، اما خوشبختانه راه‌های پیشگیرانه و درمان‌های موثر برای آن وجود دارند. در این مقاله، به شما درباره علت‌ها، علائم، درمان‌ها و تفاوت‌های فلج صورت با سکته مغزی توضیح خواهیم داد. همچنین، به سوالات پر تکرار درباره فلج صورت پاسخ خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.

فلج صورت چیست؟

فلج صورت یک اختلال عصبی است که باعث می‌شود عضلات صورت شخص ضعیف یا سست شوند و نتوانند حرکت کنند. این اختلال معمولاً یک طرف صورت را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود شخص نتواند لبخند بزند، چشم خود را ببندد، ابرو را بالا ببرد یا قطره‌های اشک را کنترل کند. فلج صورت ممکن است به طور موقت یا دائمی باشد و در بعضی موارد هر دو طرف صورت را نیز شامل شود.

علائم و عوارض فلج صورت

علائم و عوارض فلج صورت ممکن است به طور ناگهانی یا تدریجی ظاهر شوند و شدت آن‌ها متفاوت باشد. برخی از علائم و عوارض فلج صورت عبارتند از:

• – تغییر در حالت صورت
• – ناتوانی در لبخند زدن، پف کردن گونه‌ها، قرینه کردن لب‌ها یا نشان دادن دندان‌ها
• – ناتوانی در بستن چشم یا پلک زدن
• – خشک شدن چشم یا تولید بیش از حد اشک
• – حساس شدن چشم به نور
• – ناتوانی در بالابردن ابرو
• – ناتوانی در جابجایی لب به سمت بالا، پایین، راست یا چپ
• – درد، سوزش، خارش، تورم یا حساسیت در صورت
• – کاهش حس چشایی
• – خشک شدن دهان یا تولید بیش از حد آب دهان
• – سخت شدن صحبت کردن، جویدن، نوشیدن یا قورت دادن
• – تغییر در صدای شخص

دلایل و عوامل ایجاد کننده فلج صورت

فلج صورت معمولاً ناشی از آسیب به عصب فاسیال است که عضلات صورت را کنترل می‌کند. عصب فاسیال از مغز خارج شده و از پشت گوش عبور می‌کند و به قسمت‌های مختلف صورت منشعب می‌شود. برخی از دلایل و عوامل احتمالی آسیب به عصب فاسیال عبارتند از:

– التهاب عصب فاسیال یا فلج بل (Bell’s palsy):

• این یکی از شایع‌ترین دلایل فلج صورت است که باعث می‌شود عصب فاسیال به طور موقت یا دائمی فلج شود. علت دقیق این التهاب مشخص نیست، اما برخی محققان فکر می‌کنند که ویروس‌هایی مانند هرپس ساده، زونا، سیتومگالوویروس یا ویروس اپشتین-بار ممکن است در آن نقش داشته باشند.

– آسیب جسمانی:

• ضربه، جراحت، سوختگی، بریدگی یا جراحی ممکن است باعث آسیب به عصب فاسیال یا عضلات صورت شود. برخی از جراحات ممکن است به طور مستقیم عصب فاسیال را برش دهند یا قطع کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است باعث فشار یا التهاب در نزدیکی عصب شوند.

– بیماری‌های عصبی:

• برخی از بیماری‌های عصبی مانند سکته مغزی، تومور مغز، ام‌اس، سارکوئیدوز، لایم یا سندرم گلین-باره ممکن است باعث آسیب به عصب فاسیال یا مسیرهای عصبی مغز شوند.

– بارداری:

• برخی زنان در دوران بارداری یا بعد از زایمان دچار فلج صورت می‌شوند. علت دقیق این پدیده مشخص نیست، اما برخی فکر می‌کنند که تغییرات هورمون‌ها، فشار خون، وزن چهره یا سوء تغذیه ممکن است در آن نقش داشته باشند.

راه‌های پیشگیری و درمان فلج صورت

فلج صورت قابل پیشگیری نیست، اما برخی راه‌ها ممکن است کمک کنند به کاهش خطر یا شدت آن. برخی از این راه‌ها عبارتند از:

– مراقبت از سلامت عصبی و عضلانی:

استرس، خستگی، کم خونی، کمبود ویتامین‌ها یا مواد مغذی ممکن است باعث ضعف عصب فاسیال یا عضلات صورت شوند. بنابراین، توصیه می‌شود که از خودتان مراقبت کنید و به خواب کافی، تغذیه سالم، ورزش منظم و فعالیت‌های آرامش بخش بپردازید.

– پیشگیری از عفونت‌های ویروسی:

برخی ویروس‌ها ممکن است باعث التهاب عصب فاسیال شوند. بنابراین، توصیه می‌شود که از ابزارهای بهداشتی شخصی مانند دستمال، مسواک یا لباس استفاده کنید و از تماس نزدیک با افراد بیمار خودداری کنید. همچنین، ممکن است لازم باشد که برای برخی ویروس‌ها مانند هرپس ساده یا زونا واکسن بزنید.

– محافظت از چشم:

فلج صورت ممکن است باعث شود که نتوانید چشم خود را به درستی ببندید یا پلک بزنید. این موضوع ممکن است باعث خشک شدن، التهاب یا آسیب به چشم شود. بنابراین، توصیه می‌شود که از قطره‌های مرطوب کننده چشم، نوار چسب چشم، عینک آفتابی یا لنز حفاظت از چشم خود استفاده کنید.

– جراحی:

در بعضی موارد، جراحی ممکن باشد راه حل مناسب برای درمان فلج صورت باشد. جراحی ممکن است شامل تعمیر عصب فاسیال، جابجایی عضلات صورت، تزریق ژل چربی یا بوتاکس به صورت یا اصلاح شکل صورت باشد. جراحی فقط در موارد خاص و با توجه به شدت و علت فلج صورت توصیه می‌شود.

 

تفاوت فلج صورت با سکته مغز

فلج صورت و سکته مغز هر دو ممکن است باعث شود که قسمت‌های از صورت شخص فلج شود. اما این دو حالت دارای تفاوت‌های قابل توجه هستند.

برخی از این تفاوت‌ها عبارتند از:

– علت:

• فلج صورت ناشی از آسیب به عصب فاسیال است که عضلات صورت را کنترل می‌کند. سکته مغز ناشی از قطع خون رسانی به بخشی از مغز است که عضلات بدن را کنترل می‌کند.

– شدت:

• فلج صورت معمولاً یک طرف صورت را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن است به طور موقت یا دائمی باشد. سکته مغز ممکن است هر دو طرف صورت را تحت تأثیر قرار دهد و ممکن است باعث مرگ یا معلولیت دائمی شود.

– علائم:

• فلج صورت فقط علائمی در صورت شخص ایجاد می‌کند، مانند تغییر در حالت صورت، ناتوانی در لبخند زدن یا بستن چشم. سکته مغز علاوه بر علائم در صورت، علائم دیگری هم ایجاد می‌کند، مانند سردرد شدید، سرگیجه، تاری دید، کاهش هوشیاری، کاهش حافظه، ناتوانی در حرکت دست یا پا، ناتوانی در تعادل گرفتن یا قدم زدن.

نتیجه‌گیری

فلج صورت یک اختلال عصبی است که باعث می‌شود عضلات صورت شخص ضعیف یا سست شوند و نتوانند حرکت کنند. این اختلال ممکن است به طور موقت یا دائمی باشد و شدت و علائم آن متفاوت باشد. فلج صورت قابل پیشگیری نیست، اما برخی راه‌های پیشگیرانه و درمان‌های موثر وجود دارند. فلج صورت با سکته مغز تفاوت‌های قابل توجه دارد و نباید با هم اشتباه گرفته شوند.

امیدوارم این مقاله برای شما جالب و آموزنده بوده باشد.

– فلج صورت خطرناک است؟

فلج صورت خود به تنهایی خطرناک نیست، اما ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های جدی دیگر باشد. بنابراین، توصیه می‌شود که در صورت دیدن علائم فلج صورت، سریعاً به پزشک مراجعه کنید و علت آن را بررسی کنید. همچنین، فلج صورت ممکن است باعث مشکلاتی در چشم، دهان، گوش، بینی یا حالت روحی شود که نیاز به مراقبت و درمان دارند.

– فلج صورت قابل درمان است؟

بله، فلج صورت قابل درمان است. در بسیاری از موارد، فلج صورت به طور خود به خود بهبود می‌یابد و نیاز به درمان خاصی ندارد. اما در بعضی موارد، ممکن باشد لازم باشد که از داروهای ضد التهاب، ضد ویروس، ضد تشنج یا کورتون استفاده کنید. همچنین، ممکن باشد لازم باشد که از تراپی‌های فیزیکی، الکتریکی، گرمایشی یا تحریک عصبی برای تقویت عضلات صورت استفاده کنید. در موارد نادر، جراحی هم ممکن باشد راه حل مناسب برای درمان فلج صورت باشد.

– فلج صورت چقدر طول می‌کشد؟

فلج صورت ممکن است زمان‌های مختلفی برای بهبود طول بکشد. این زمان بستگی به شدت و علت فلج صورت دارد. در بسیاری از موارد، فلج صورت در عرض چند روز یا هفته شروع به بهبود می‌کند و در عرض چند ماه کاملاً گذرانده می‌شود. اما در بعضی موارد، فلج صورت ممکن است سال‌ها طول بکشد یا حتی دائمی باشد.

– فلج صورت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

فلج صورت با توجه به علائم و شکایات شخص تشخص داده می شود. پزشک معمولاً با معاینه فیزیکی و تست های ساده ای مثل حرکت دادن لب ها، لبخند زدن، پف کردن گونه ها یا بستن چشم توان عضلات صورت را ارزیابی می کند. همچنین، پزشک ممکن است از آزمایش های خون، ام آر آی، سی تی اسکن، الکترومیوگرافی یا بیوپسی عصب برای بررسی علت فلج صورت استفاده کند.