بهترین و سریع ترین راه برای درمان یبوست چیست؟

بهترین و سریع ترین راه برای درمان یبوست افزایش مصرف فیبر، نوشیدن مقدار زیادی آب و انجام فعالیت بدنی منظم است. ملین‌های بدون نسخه یا نرم‌کننده‌های مدفوع نیز ممکن است تسکین سریعی داشته باشند، اما باید به‌دقت و تحت راهنمایی یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی استفاده شوند.

یبوست چیست؟

یبوست روده‌ای یک وضعیت پراکنده است که در آن اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته رخ می‌دهد. در حالت یبوست، مدفوع به دلیل جذب زیاد آب در روده بزرگ خشک و سفت می‌شود که باعث مشکل در دفع آن می‌شود. برخلاف باورهای رایج، دفع طبیعی مدفوع ممکن است سه بار در روز یا سه بار در هفته باشد و این به شخص و سبک زندگی او بستگی دارد.

اصطلاحاً یبوست یک نشانه است نه بیماری و در واقع تقریباً هر کس در زندگی خود حداقل یک بار تجربه آن را داشته است. اما در برخی موارد، یبوست می‌تواند مشکلی جدی باشد و نیاز به درمان داشته باشد.

یبوست یا یبوست معمولا به مشکلات گوارشی اشاره دارد که باعث کاهش فرکانس و حجم مدفوع می‌شود. به عبارت دیگر، یبوست به شرایطی گفته می‌شود که شخص دشواری یا ناتوانی در اخراج مدفوع دارد. علل یبوست می‌تواند متنوع باشد، شامل عواملی مانند نادرست خوردن، کمبود آب و فیبر، تغییر سبک زندگی و داروها باشد. به طور کلی، اگر شخص در مدت طولانی دچار یبوست است، بهتر است به پزشک مراجعه کند تا علت آن تعیین شود و درمان مناسب انجام شود.

دلایل یبوست چیست؟

علل شایع یبوست عبارتند از نبودن فیبر کافی، مصرف زیاد چربی و غذاهای آماده، عدم تمایل به دفع، عدم مصرف کافی آب و مایعات، فقدان فعالیت فیزیکی، مصرف داروها، تغییرات در زندگی روزمره مانند بارداری و کهولت سن، استفاده نادرست از داروهای ملین، بیماری‌های خاص یا موضعی، مشکلات در کارکرد روده و غیره.

دلایل شایع یبوست عبارتند از :

• تغییرات در زندگی روزمره مانند حاملگی ، کهولت سن و سفر
• نبودن فیبر کافی (میوه، سبزی، غلات) در رژیم غذایی، مصرف زیاد چربی و غذاهای آماده (fast food)، مصرف زیاد غذاهای نرم و مایع به دلیل کهولت سن
• مشکلاتی در کارکرد روده
• نادیده گرفتن انقباضات مربوط به دفع ( به دلیل عدم تمایل به استفاده از سرویسهای بهداشتی بیرون از منزل ، احساس استرس و یا گرفتاری زیاد و…)
• عدم مصرف کافی آب و مایعات: مایعات و غذاهای روان ، حجم مدفوع را زیاد کرده و سبب دفع آسانتر می گردند.
• فقدان فعالیت فیزیکی (مخصوصا در سالمندان)
• داروها -سندرم روده تحریک پذیر
• استفاده نادرست از داروهای ملین
• از دست دادن آب – مشکلات روده بزرگ
• بیماری های خاص یا موضعی مثل سکته مغزی (بسیار شایع)

 

درمان یبوست شامل تغییرات در رژیم غذایی با مصرف بیشتر فیبر، مصرف کافی آب و مایعات، ورزش و فعالیت بدنی منظم، مصرف داروهای ملین و در برخی موارد خاص، ممکن است نیاز به درمان دارویی یا درمان جراحی داشته باشد. به هر حال، اگر علایم یبوست برای مدت طولانی ادامه دارد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

 

*مایعاتی که حاوی کافئین هستند مثل قهوه، نوشابه های گازدار و الکل ، خود موجب از دست دادن آب و بدتر شدن علائم یبوست می شوند.
نبودن فیبر کافی در رژیم غذایی:

مردمی که فیبرزیادی در رژیم غذایی مصرف می کنند، کمتر به یبوست دچارمیشوند. شایع ترین دلیل یبوست ، رژیم غذایی است که درآن میزان فیبرکم ومیزان چربیها زیاد باشد مانند پنیر, تخم مرغ و انواع گوشت.

فیبر قسمتی از میوه ها ، سبزیها و غلات است که بدن نمی تواند آنها را هضم کن

 

داروهایی که می توانند سبب یبوست شوند، شامل:

 

• مکمل آهن – داروهای ضد تشنج
• داروهای ضد پارکینسون – داروهای ضدافسردگی
• داروهای مسکن (مخصوصا داروهای خواب آور)
• آنتی اسیدهایی که حاوی کلسیم و آلومینیوم باشند.
• داروهای فشارخون – داروهای ضد درد عضلانی
• داروهای مدر (داروهایی که حجم ادرار را زیاد می کنند)

ایجاد تغییر در زندگی یا جریان عادی و روزمره:

در طول بارداری ، زنان به دلیل تغییرات هورمونی و فشارهایی که رحم به روده می آورد، ممکن است به یبوست مبتلا شوند. بالا رفتن سن نیز سبب کم شدن فعالیت روده و انقباض ماهیچه های آن می شود. علاوه براین مردم وقتی به سفر می روند، بیشتر به یبوست مبتلا می شوند . زیرا رژیم غذایی طبیعی و جریان معمول زندگی آنها از بین میرود.

استفاده نادرست از داروهای ملین:

اعتقاد عموم مردم بر این است که باید یکبار در روز دفع داشته باشند . در غیر اینصورت از مسهل استفاده می کنند ، اما استفاده ازمسهل ها می تواند به شکل عادت درآید و باید حتی الامکان از این کار پرهیز کرد.

 

چگونگی بررسی ،تشخیص ودرمان علت یبوست:

شرح حال :

پزشک ممکن است از بیمار بخواهد تا یبوست خود را بصورت مدت ظهور نشانه ها، تغییرات اجابت مزاج ، غلظت مدفوع ، حضور خون درمدفوع و عادات دفعی خود را توصیف کند . ثبت عادات غذایی ، داروها و سطح فعالیت فیزیکی درتشخیص علت بیماری به پزشک کمک خواهد کرد.

تعریف کلینیکی یبوست شامل ۲ نشانه از نشانه های زیر برای حداقل ۱۲ هفته می باشد. (پی درپی و متوالی بودن ضروری نیست)

• احساس فشار در هنگام اجابت مزاج
• مدفوع سفت و سنگین
• احساس دفع ناقص
• احساس گرفتگی و انسداد مقعد
• دفع مدفوع کمتر از سه بار در هفته

پیشگیری از یبوست

افراد مبتلا به یبوست شدید باید آب فراوان، چای کمرنگ و میوه هایی مانند آلو، انگور، انجیر و گلابی بیشتر مصرف کنند و به پیاده روی و تحرک توجه داشته باشند.

درمان یبوست

دلایل زیادی برای ایجاد یبوست وجود دارد. یبوست میتواند از خشکی یا از بلغم و … باشد. برای درمان یبوست راههای بیشماری در طب سنتی وجود دارد که بسته به شرایط بیمار استفاده میگردد. یبوست از نگاه طب سنتی یعنی اگر کسی روزی یکبار اجابت مزاج نکند یبوست دارد.

نسخه های استاد حکیم خیراندیش به شرح زیر است:

الف) انجیر شبی ۷ عدد داخل یک لیوان آب یا گلاب خیس داده میل شود.
توجه:
اگر بیمار خشکی هم داشته باشد بسته به میزان خشکی به ترکیب بالا از ۳ تا ۷ عدد آلو اضافه می شود. اگر شدت خشکی زیاد باشد از انجیرها کم می کنیم.
ب) اگر یبوست خیلی شدید باشد علاوه بر رعایت مورد بالا از ترکیب (۵ واحد روغن بادام شیرین + ۲ واحد عسل) روزی ۲ قاشق غذاخوری استفاده کنید. (صبح ناشتا و عصرها)
ج) از نسخه زیر نیز به تنهایی میتوانید برای درمان یبوست استفاده کنید: شبی یک لیوان گلاب را با یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ داخل ظرفی ریخته ۱۵ دقیقه ملایم بجوشانید پس از ولرم شدن با کمی عسل میل کنید.
توجه:
اگر شدت یبوست زیاد باشد میتوان از هر سه نسخه استفاده نمود. ضمنا طول درمان بسته به شدت یبوست از ۴۰ تا ۱۲۰ روز طول می کشد.
توجه:
دمکرده گل سرخ (محمدی) روزی یک لیوان هم به عنوان یک داروی ملین میتوان استفاده کرد.

نوشیدن شربت خاکشیر قبل از صبحانه می تواند به رفع یبوست کمک کند.

نحوه صحیح تهیه خاکشیر برای رفع یبوست:

چنانچه خاکشیر را برای رفع یبوست میل میکنید بایست پس از شستن مدت ۸ ساعت خیس بخورد ،سپس با آب جوش تهیه کنید و گرم میل بفرمایید.

رفع یبوست، خالی شدن معده، تنگی روده،

شبها قبل از خواب یک قاشق چایخوری فلوس با یک لیوان آبجوش دم شود، صاف شود، در ظرف جداگانه، یک قاشق مرباخوری ترنجبین را به یک لیوان آبجوش بزنید، صاف شود، سپس هر دو ظرف با هم مخلوط و قبل از خواب میل شود.

درمان یبوست نسخه ی آیت الله ضیائی

درمان یبوست مزمن

1. برگ سنا (در غیر زن حامله و مادر شیرده) + برگ کاسنی + گل ختمی سفید + گل ختمی خبّازی به نسبت مساوی مخلوط شود و پودر شود، سپس یک قاشق مربّا‌خوری از آنرا با یک لیوان آب یا با یک لیوان دوغ شیرین شب قبل از خواب بخورید،
2. خوردن میوۀ انجیر یا مربّای انجیر که با شیرۀ توت درست شده،
3. گلبرگ گل محمّدی (برای زن حامله و مادر شیرده) + برگ کاسنی + گُل ختمی سفید + گُل ختمی خبّازی به نسبت مساوی مخلوط شود و پودر شود،
4. خوردن کیوی با پوست (بدون پُرز) به همراه خیار بوته‌ای با پوست (بدون سَمّ)،
5.  مخلوط پودر گلبرگ محمّدی+پودر گُل ختمی خبّازی+ دوغ شیرین خوردن،
6. خوردن مخلوط شیرۀ توت و شیرۀ انگور،
7. مخلوط پودر فلوس به همراه پودر مصطکی (برای زنان حامله خوب است) بخورد،
8.  مخلوط پودر فلوس به همراه پودر انیسون (زیره سبز شیرین) بخورد (برای اطفال خوب است).

این موارد بالا از قرص‌های سی لاکس یا سَنا لاکس بهتر است؛ زیرا این قرص‌ها، لیزی معده یا کولیت (التهاب) روده می‌آورد.
هر یک از موارد بالا به تنهایی درمان یبوست میباشد

درمان یبوست نسخه ی دکتر روازاده

1. دم کرده ی رقیق برگ سنا و گل محمدی(۲ قاشق برگ سنا ویک قاشق گل سرخ در یک لیوان آب جوش)
2. آلو ، انجیر خشک خیس شده یا تازه و برگه ی آلو مصرف شود
3. صبح ناشتا یک لیوان شربت خاکشیر با آب جوش وکمی عسل میل شود

میوه و سبزیجات و کاهو را بیشتر مصرف نمایید
استفاده از برگ سنا نباید بیش تر از چند مرحله شود چون مصرف بیش از اندازه برای روده ها مضر میباشد

درمان یبوست نسخه ی دکتر کردافشاری

1. مصرف میوه‌هایی مانند آلو، گلابی, سیب, به ، انجیر، مویز و انگور به رفع یبوست کمک کرده و لینت دهنده مزاج هستند، البته در مقالات طب جدید آمده است که مصرف روزانه ۱۵۰ سی سی آب گلابی به مدت ۱۴ روز بسیار به رفع یبوست کمک می‌کند.
2. مصرف روزانه ۲ تا ۳ خاکشیر قاشق غذا خوری خاکشیر با آب جوش و نبات علاوه بر بهبود یبوست به شفاف شدن و زیبایی رنگ چهره کمک می‌کند چرا که خاکشیر مقوی هاضمه و مقوی معده است.

درمان یبوست نوزادان (دکتر روازاده)

1. یک قاشق مغز فلوس را در یک لیوان آب جوش حل کرده بعد از صاف کردن با یک استکان گلاب و سه قاشق مرباخوری روغن بادام شیرین مخلوط کرده و به کودکخورانده شود به مقدار کم و مادرشیرده نیز از آن بخورد
2. برای کودکان شش ماهه لعاب اسپند توصیه میشود به این صورت که مقدار یک قاشق چای خوری اسپند داخل آب جوش ریخته و بعد از چند دقیقه آنرا صاف کرده و چند قطره به کودک دهید تا یبوستش برطرف شود

 

رفع یبوست بچه کوچک یا اطفال:

• شوید را سائیده و با آب پخته تا آب تمام شود با عسل مخلوط کرده به قسمت زیر ناف بچه بمالند.
• ۲۰ عدد آلو بخارا و ده عدد انجیر را در یک لیوان آب جوش شب تا صبح خیسانده صبح هسته آلوها را در آورده و همه را میکس کنید در عرض روز بچه بخورد.

 

💟 چرا دچار یبوست می‌شویم؟

😳 از نخستین دلایل ابتلا به یبوست داشتن عادت‌های بد غذایی و نوشیدن کم آب است.

🚴‍♀ زمانی که نداشتن فعالیت‌های جسمی، استرس و فشارهای روحی نیز به این دو دلیل اضافه می‌شود مشکلات دفع بیشتر می‌شود.

⭕️ البته باید بگوییم که تغییر عادت‌های غذایی، مسافرت و به اصطلاح تغییر آب و هوای افراد، بستری شدن‌های طولانی مدت نیز می‌تواند باعث یبوست شود.