آزمایش‌های دوران بارداری چیست؟

در این مقاله ما می خواهیم درباره اطلاع از باردار شدن فرد و آزمایشات دوران بارداری که باید در طول آن انجام شود با هم صحبت کنیم.

اولین سوالی که در ذهن یک خانم که ازدواج کرده پس از اقدام به بارداری به وجود می آید این است که:

مادران باردار باید انواع مختلفی از غربالگری، آزمایش ژنتیک و روش های تصویربرداری توصیه شده توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی را برای جمع آوری اطلاعات در مورد سلامت جنین و مراقبت بهینه قبل از تولد انجام دهند.

تست های قبل از تولد برای نظارت بر سلامت بارداری، ارائه اطلاعات در مورد مادر و جنین، کمک به تشخیص مسائل بالقوه مانند نقص مادرزادی، اختلالات ژنتیکی و عوارض بارداری ضروری هستند. آزمایش‌های مختلفی در طول مراحل مختلف بارداری انجام می‌شود، از جمله آزمایش خون/ادرار، سونوگرافی، و آزمایش‌های غربالگری برای شرایطی مانند دیابت بارداری و ناهنجاری‌های جنین.

آیا من باردارم؟

خوب برای این که بدانید پاسخ این سوال چیست مقدمه ای در رابطه با این مطلب عنوان می کنم:

– در سال های اخیر با توجه به پیشرفت علم پزشکی و البته فرهنگ جامعه و مشکلات زیادی که در این موارد بوده است و تفکرات غلط و باورهای نادرست دیگر جایگاهی در برای عموم ندارند. البته زوج عزیزی که می خواهند اقدام به بارداری کنند توسط پزشک متخصص معاینه می شوند و برای هر کدام آزمایشات جداگانه نوشته می شود که در ادامه توصیه می شود انجام دهند.

آزمایش اسپرموگرام در آقایان یک آزمایش ارزان و جواب آن به صورت روزانه است که آقا از احوال خود با خبر می شود، خیلی ها در مورد هزینه این آزمایش سوال می کنند که هزینه آن چیزی حدود ۶۰-۵۰ هزار تومان (در سال ۱۴۰۲) می باشد، در مورد خانم ها این مطلب خیلی مهم است که باید بدانند:

زمان تخمک گذاری آن ها چه موقع می باشد؟

علائم تخمک گذاری در خانم ها:

1.  افزایش پیدا کردن میل جنسی
2.  حساس شدن سینه ها
3.  درد ناحیه شکمی
4.  عکس العمل نشان دادن به برخی بو ها
5.  افزایش ترشحات واژینال
6.  افزایش دمای بدن

خوب خانم های عزیز: علاوه بر این علائم، در آزمایشگاه های زمان تخمک گذاری شما را می توان مشخص کرد که نوعی آزمایش با هزینه مناسب است که می توانید درخواست دهید آن هم آزمایش LH (یا همان کیت تخمک گذاری) است که معمولاً بین روز دهم (۱۰) تا چهاردهم (۱۴) بعد از عادت ماهیانه اتفاق می افتد.

حالا این موارد که توسط پزشک شما و آزمایشگاه بررسی  شد با خیال راحت اقدام به بارداری می کنید، البته زیاد هیجانی نشوید تا نشان دادن نتیجه آزمایش صبور باشید. 😊

خوب خوب، چطور متوجه شوم باردارم یا نه:

اولین نشانه ها که معمولاً توسط خود فرد (مادر باردار) بروز می کند علائمی هستند که در زبان عامیانه هم شنیده اید: مثلاً می گویم طرف به بوی غذا حساس شده حالا بریم علائم مهمتر  و علمی تر را با هم بررسی کنیم:

علائمی که نشانه بارداری فرد می باشد:

•  عقب افتادن عادت ماهیانه شایع ترین نشانه و شاید اولین نشانه
•  حالت تهوع
•  افزایش اشتها
•  افزایش وزن
•  سر درد و ضعف
•  تکرر ادرار
•  خستگی زود رس

وقتی شما تقریباً چند تا از علائم بالا را داشته باشید در این مرحله باید جهت انجام تست بارداری اقدام کنید:

خوب معمولاً چیزی که به ذهن اکثر خانم ها می رسه و از نظر اقتصادی هم براشون مقرون به صرفه باشه: چی هست؟ بی بی چک:

خوب این مشکل را ما در آزمایشگاه زیاد داریم، مراجعینی که به آزمایشگاه مراجعه می کنند و می گویند من تمام علائم بارداری را دارم ولی بی بی چک من منفی است و آمده ام که آزمایش خون بدهم.

خوب خدمت تمامی این عزیزان باید بگوییم اگر شما نحوه استفاده و نمونه گیری صحیح از این کیت (بی بی چک) را ندانید، مطمئناً به این مشکل برخورد می کنید:

نکات مهم در رابطه با استفاده از بی بی چک:

اولین مورد برای این که بتوانید جواب دقیقی از بی بی چک بگیرید، از نمونه ادرار صبحگاهی استفاده کنید. چرا؟

به دلیل این که این نمونه در مثانه مانده از شب تا صبح و غلیظ شده و میزان هورمون در آن حداکثر میزان لازم برای این موضوع می باشد.

و مورد بعدی همانطور که بالا ذکر شد، از زمان لقاح و یا بعد از ۱۰ الی ۱۴ روز از عادت ماهیانه بهترین زمان است.

هر بی بی چک با هر مارک یا برندی که تهیه می کنید به دستورالعمل انجام آن دقت کنید و طبق آن عمل کنید که معمولاً با ریختن دو قطره از ادرار در جایگاه مخصوص آن و پس از مدت زمان ۵ دقیقه باید خوانده شود.

در غیر این صورت به شما جواب مثبت کاذب می دهد.

نکته مهم این است که بی بی چک جواب مطمئنی برای مثبت یا منفی بودن تست بارداری شما نیست، آزمایش خون ارجحیت دارد.

 سوال رفتم آزمایشگاه آزمایش دادم: چطور تست بارداریم را تفسیر کنم:

تست بارداری در آزمایشگاه معمولاً کیفی و کمی جواب داده می شود.

زمانی که شما جهت انجام آزمایش فقط برای مراحل اولیه یعنی همان مثبت یا منفی مراجعه می کنید تست BHCG معمولی انجام می شود که هزینه آن چیزی معادل ۱۳۰-۱۱۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۲ است، و این تست فقط به شما می گوید که باردار هستید یا خیر و عدد دقیقی به شما نمی دهد.

معمولاً جواب بدین صورت است:

• جواب تست بارداری منفی:  ۱۵-۰
• مشکوک:  ۲۵-۱۵
• جواب تست بارداری مثبت:   ۲۵<

در روش دیگر که به صورت کمی انجام می شود و عدد دقیق تری به شما می دهد که این آزمایش BHCG Titer است که همان طور از اسمش معلوم است. تیتراسیون دقیق هورمون بارداری را برای شما نشان می دهد. از نظر هزینه ای کمی از تست معمولی گرانتر است که تعرفه آن معادل ۱۷۰-۱۶۰ در سال ۱۴۰۲ می باشد. هر چند این تست برای افرادی که ابتدای بارداری هستند فعلاً توصیه نمی شود مگر با نظر پزشک متخصص زنان و زایمان درخواست شود.

معمولاً جواب این تست در آزمایشگاه به صورت یک عدد دقیق نشان داده می شود که هفته و ماه بارداری را مشخص می کند و تفسیر آن با پزشک معالج شما است.

آزمایشات دوران بارداری

1.  آزمایش قند خون FBS:  قند خون ناشتا و دیابت بارداری
2.  آزمایش تست تحمل گلوکزGTT: دیابت بارداری
3.  آزمایش سیفلیس VDRL:  پیش آگهی از سیفلیس
4.  آزمایش ایدز HIV:  جهت عدم نقص سیستم ایمنی
5.  تست هپاتیت HbsAg:  جهت بررسی مشکلات کبدی
6.  HILVI II  نوعی تست شبیه به HIV که بیشتر در خراسان شایع است.
7.  TSH  آزمایش جهت بررسی کم کاری تیروئید (در صورت داشتن باعث سقط جنین می شود.)
8.  VitD3نوعی ویتامین که در این دوران لازم است.
9.  آزمایش ادرار بررسی عملکرد کلیه ها
10.  آزمایش کشت ادرار: بررسی عفونت
11.  آزمایش CBC:بررسی کم خونی و آنمی در مادران باردار
12.  آزمایش BGRh:آزمایش بررسی گروه خونی (جهت زایمان)
13.  آزمایش PT/PTT : برای مشکلات انعقادی (جهت زایمان)
14.  آزمایش BUN: عملکرد کلیه ها
15.  آزمایش Cr: عملکرد کلیه ها
16.  آزمایش توکسوپلاسما Toxo plasma: جهت بررسی انگل توکسوپلاسموز (افرادی که حیوان خانگی یا pet دارند)
17.  آزمایش روبلا Rublla: جهت بررسی سرخجه
18.  آزمایش دابل مارکر یا سلامت جنین در هفته ۱۱ تا ۱۲ هفته ۶ روز Double marker
19.  آزمایش کواد مارکر که در هفته ۱۵- ۱۶ هفته ۶ روز انجام می شود

– در رابطه با هزینه آزمایشان دوران بارداری بسته به درخواست پزشک شما و نوع آزمایشاتی که لازم دارید فرق می کند البته همه آزمایشات را با هم نمی دهد و در هر مرحله که به صورت سه ماهه اول- سه ماهه دوم- سه ماهه سوم است تقسیم بندی می شود.

هزینه آزمایشات سلامت جنین مرحله اول یا همان دابل مارکر در سال ۱۴۰۲ معادل ۵۰۰-۴۵۰ هزار تومان می باشد و هزینه آزمایشات کواد مارکر ۱۴۰۰-۱۲۰۰ هزار تومان می باشد.

لیستی از آزمایشات و سونوگرافی‌های معمول در دوران بارداری

1. آزمایش خون:
   • تست گروه خون و عامل رزوس (Rh factor)
   • آزمایش آهن سرم
   • آزمایش‌های اندازه‌گیری هورمون‌ها مانند پروژسترون و بتا-HCG
2. آزمایش ادرار:
   • آزمایش ادرار کلی
   • آزمایش تشخیص عفونت ادراری
3. آزمایش‌های تشخیصی ناخن جنین:
   • تست ژنتیکی ناخن جنین (Chorionic Villus Sampling یا CVS)
   • آمنیوسنتز (Amniocentesis)
   • تست‌های ناخن جنین مبتنی بر DNA (Non-Invasive Prenatal Testing یا NIPT)
4. سونوگرافی:
   • سونوگرافی ترنس‌واژینال (Transvaginal ultrasound) در دوران زودهنگام بارداری
   • سونوگرافی نورمال (Standard ultrasound) در هفته‌های بعدی بارداری
   • سونوگرافی دوبعدی و سه‌بعدی (۲D و ۳D ultrasound) برای تصویربرداری از جنین و ارزیابی ساختاری
5. آزمایش‌های تشخیصی دیگر:
   • آزمایش‌های سرم‌شناسی برای تشخیص بیماری‌های عفونی مانند هپاتیت B و C، اچ‌آی‌وی (HIV) و سیفیلیس
   • آزمایش‌های تشخیصی بیشتر برای تحلیل ژنتیکی جنین و تشخیص بیماری‌های ژنتیکی