آشنایی با علائم سرطان کبد: رازهای پنهانی که نیاز دارید بدانید

خلاصه مقاله سرطان کبد : 

سرطان کبد نوعی سرطان است که از سلول های کبد شروع می شود و اغلب با بیماری های زمینه ای کبد همراه است. می تواند علائم مختلفی ایجاد کند و معمولاً از طریق آزمایش های تصویربرداری و آزمایش خون تشخیص داده می شود.

مهمترین قسمت های مقاله

سرطان کبد از سلول های کبد شروع می شود و شایع ترین نوع سرطان کبد به نام کارسینوم کبدی است.
🩸 سرطانی که از سایر اندام ها به کبد سرایت می کند، سرطان متاستاتیک است، نه سرطان اولیه کبد.
📝شایع ترین علائم شامل کاهش وزن ناخواسته، کاهش اشتها، درد بالای شکم، حالت تهوع، استفراغ، ضعف، خستگی، تورم شکم، زردی و مدفوع گچی است.
💉 عوامل خطر عبارتند از عفونت های مزمن هپاتیت B یا C، سیروز، برخی بیماری های ارثی کبد، دیابت، بیماری کبد چرب غیر الکلی، قرار گرفتن در معرض آفلاتوکسین ها و مصرف زیاد الکل.
🚫 اقدامات پیشگیرانه شامل کاهش خطر سیروز، واکسیناسیون علیه هپاتیت B، انجام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از هپاتیت C، جستجوی درمان برای عفونت هپاتیت B یا C، و بحث در مورد غربالگری سرطان کبد با پزشک برای افراد در معرض خطر است.
انواع
💡 کارسینوم کبدی شایع ترین نوع سرطان کبد است.

علائم مهم سرطان کبد 

• کاهش وزن بدون تلاش
• از دست دادن اشتها
• درد بالای شکم
• تهوع و استفراغ
• ضعف عمومی و خستگی
• تورم شکم
• زردی رنگ پوست و چشم (یرقان)
• مدفوع سفید و گچی

راه های جلوگیری از سرطان کبد

🍺 برای جلوگیری از سیروز مصرف الکل را کاهش دهید.
🏋️‍♂️ از طریق رژیم غذایی متعادل و ورزش برای جلوگیری از سیروز، وزن خود را سالم نگه دارید.
💉 برای کاهش خطر عفونت واکسن هپاتیت B بزنید.
⚠️ برای جلوگیری از هپاتیت C اقدامات احتیاطی مانند اعمال جنسی ایمن و استفاده از سوزن تمیز انجام دهید.
💊 برای کاهش خطر ابتلا به سرطان کبد به دنبال درمان عفونت هپاتیت B یا C باشید.
🩺 اگر به دلیل عفونت هپاتیت B/C یا سیروز کبدی در معرض خطر بالا هستید، غربالگری سرطان کبد را در نظر بگیرید. برای مشاوره شخصی با پزشک مشورت کنید.

شروع مقاله 

کبد یکی از اعضای حیاتی بدن انسان است که در ناحیه شکم و داخل نیمه راست قفسه‌ی سینه قرار دارد. این عضو مسئول انجام وظایف مهمی مانند تصفیه خون، تجزیه مواد مغذی، ساخت هورمون‌ها و ذخیره‌ی انرژی است. کبد دارای سلول‌های خاصی است که به نام هپاتوسیت‌ها شناخته می‌شوند و نقش بسیار مهمی در فرآیندهای بیولوژیکی دارند.

از مهم‌ترین بیماری‌های کبدی می‌توان به هپاتیت، سیروز، استئاتوهپاتیت، آسیت، کیست‌های کبدی و سرطان کبد اشاره کرد که در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، می‌توانند منجر به مشکلات جدی و حتی ناتوانی‌های عملکردی این عضو گردند.

برای حفظ سلامتی کبد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که به تغذیه‌ی سالم، اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل، و اجتناب از عوامل آلودگی محیطی توجه کنیم. همچنین، انجام تست‌های پیشرفته‌ی تشخیصی و مراقبت‌های پزشکی منظم نیز به منظور پیشگیری و تشخیص زودرس بیماری‌های کبدی اهمیت دارد.

مراقبت از کبد به عنوان یکی از اعضای حیاتی بدن، از مسئولیت‌های ما نسبت به بهره‌مندی از سلامتی و کیفیت زندگی بهتر برخوردار است.

 

سرطان کبد چیست؟

سرطان کبد یک نوع بیماری سرطانی است که در بافت‌های کبد شکل می‌گیرد. این بیماری می‌تواند از دو منبع مختلف ایجاد شود: سرطان اولیه کبد که به معنای برخورداری از سلول‌های سرطانی در خود بافت کبد است، و سرطان ثانویه کبد که به معنای انتقال سلول‌های سرطانی از سایر اعضا به کبد می‌باشد.

سرطان کبد یکی از انواع شایع سرطان‌ها است و اغلب به دلیل علائم ضعیف در مراحل ابتدایی، ممکن است دیر تشخیص داده شود. این بیماری می‌تواند به صورت تک‌تکی یا چندگانه در کبد ظاهر شود و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، می‌تواند به مشکلات جدی و تهدید کننده‌ی جان منجر گردد.

عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد سرطان کبد شوند، از جمله عوامل ویروسی مانند ویروس هپاتیت B و C، مصرف مزمن الکل، چاقی، بیماری‌های مزمن کبدی مانند سیروز، نقص مادرزادی کبدی، عوامل محیطی ناشی از آلودگی و سموم و همچنین برخی مواد شیمیایی مضر.

تشخیص سرطان کبد از طریق انجام تست‌های تصویربرداری مانند اسکن ماهیچه‌ای، آندوسکوپی، بیوپسی و آزمایش‌های خونی انجام می‌شود. در صورت تایید تشخیص، درمان سرطان کبد ممکن است شامل جراحی، کیمیاگرانی، رادیوتراپی و ترکیبی از این روش‌ها باشد.

همچنین ممکن است در صورت شناسایی سرطان در مراحل ابتدایی، انجام تراپی هدفمند به کمک داروهای مصنوعی یا آنتی‌بادی‌ها نیز مورد استفاده قرار گیرد. پیشگیری از سرطان کبد شامل اجتناب از مصرف الکل، واکسیناسیون برای پیشگیری از هپاتیت B، رعایت تغذیه‌ی سالم و کاهش عوامل خطرزا می‌شود.

 

سرطان کبد در کودکان

سرطان کبد در کودکان، یکی از شکل‌های نادر سرطان در گروه سنی اطفال است. این نوع سرطان می‌تواند از دو منبع ایجاد شود: سرطان اولیه کبد که به معنای برخورداری از سلول‌های سرطانی در خود بافت کبد کودک است، و سرطان ثانویه کبد که به معنای انتقال سلول‌های سرطانی از سایر اعضا به کبد کودک می‌باشد.

دلایل ایجاد سرطان کبد در کودکان بسیار متنوع هستند و هنوز به طور کامل مشخص نشده‌اند. از جمله عوامل مهم می‌توان به تغییرات ژنتیکی، عفونت‌های ویروسی مانند هپاتیت B و C، عوامل محیطی، مصرف برخی داروها، و تعدادی از اختلالات مادرزادی اشاره کرد. همچنین برخی از سرطان‌های کودکان به نظر می‌رسد به دلیل اختلالات ژنتیکی و مادرزادی ایجاد می‌شوند.

علائم سرطان کبد در کودکان ممکن است شامل کاهش وزن و اشتها، تب بی‌دلیل، سردرد، درد شکم، بزرگ شدن کبد و طحال، تغییر رنگ ادرار و مدفوع، زردی پوست و چشم‌ها و کبودی‌های غیرعادی باشد. این علائم با توجه به نوع و مکان سرطان ممکن است متفاوت باشند.

تشخیص سرطان کبد در کودکان معمولاً از طریق انجام تست‌های تصویربرداری مانند اسکن ماهیچه‌ای، سونوگرافی، توموگرافی و آزمایش‌های خونی انجام می‌شود. در صورت تایید تشخیص، درمان سرطان کبد در کودکان ممکن است شامل جراحی، کیمیاگرانی، رادیوتراپی و ترکیبی از این روش‌ها باشد.

به علت حساسیت و ویژگی‌های خاص بدن کودکان، درمان‌های مورد نیاز برای سرطان کبد در این گروه سنی به دقت و مراقبت ویژه‌ای نیاز دارد. اهمیت پیشگیری، تشخیص زودرس و درمان به موقع در بهبود و پیشگیری از پیامدهای جدی این بیماری در کودکان بسیار حائز اهمیت است.

 

 

سرطان کبد در زنان

سرطان کبد در زنان یکی از بیماری‌های جدی و پرخطر می‌باشد. این نوع سرطان ممکن است در زنان به دلیل عوامل مختلف ایجاد شود. یکی از علائم اصلی سرطان کبد در زنان، زردی پوست و چشم‌ها است که ناشی از تجمع بیش از حد بیلی‌روبین (یک نوع پیگمان صفراوی) در خون می‌باشد.

عوامل خطرزای مرتبط با ابتلا به سرطان کبد در زنان شامل مصرف مزمن الکل، ابتلا به هپاتیت B و C (به‌ویژه در مواردی که به صورت مزمن پابرجا باشد)، چاقی و دیابت نوع ۲ هستند. همچنین افرادی که در گذشته ترانسفوزیون خون دریافت کرده‌اند، ریسک بیشتری برای ابتلا به سرطان کبد دارند.

تشخیص سرطان کبد در زنان از طریق انجام تست‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، توموگرافی (CT scan) و رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام می‌شود. همچنین انجام آزمایش‌های خونی و بررسی میزان مارکرهای زنانه نیز به منظور تشخیص دقیق‌تر سرطان کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درمان سرطان کبد در زنان به علت موقعیت و مرحله بیماری متفاوت است. در مراحل اولیه ممکن است جراحی برای برداشتن توده‌های سرطانی انجام شود. اگر بیمار به علت مراحل پیشرفته سرطان کبد قابل جراحی نباشد، روش‌هایی مانند رادیوتراپی، کیمیاگرانی و ترکیبی از این روش‌ها به کار می‌روند.

مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از سرطان کبد در زنان شامل اجتناب از مصرف مواد مخدر و محافظت از سلامت کبد است. اهمیت پیشگیری، تشخیص زودرس و ارائه درمان‌های موثر در بهبود و طول عمر زنان مبتلا به سرطان کبد بسیار حائز اهمیت است.

 

سرطان کبد در مردان

سرطان کبد در مردان یکی از بیماری‌های جدی و پرخطر می‌باشد. این نوع سرطان ممکن است در مردان به دلیل عوامل مختلف ایجاد شود. علائم اصلی سرطان کبد در مردان ممکن است شامل کاهش وزن بدن، کاهش اشتها، خستگی، تب، درد شکم، بزرگ شدن کبد و طحال، زردی پوست و چشم‌ها و احتمال بالای خونریزی باشد.

عوامل خطرزای مرتبط با ابتلا به سرطان کبد در مردان شامل مصرف مزمن الکل، ابتلا به هپاتیت B و C (به‌ویژه در مواردی که به صورت مزمن پابرجا باشد)، استفاده مزمن از ترکیبات آنابولیک استروئیدی، چاقی، دیابت نوع ۲ و اختلالات مزمن کبدی مانند سیروز می‌باشند.

تشخیص سرطان کبد در مردان از طریق انجام تست‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، توموگرافی (CT scan) و رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام می‌شود. همچنین انجام آزمایش‌های خونی و بررسی میزان مارکرهای مرتبط با سرطان کبد نیز به منظور تشخیص دقیق‌تر بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درمان سرطان کبد در مردان بسته به مرحله بیماری متفاوت است. در مراحل اولیه ممکن است جراحی برای برداشتن توده‌های سرطانی انجام شود. اگر بیمار به علت مراحل پیشرفته سرطان کبد قابل جراحی نباشد، روش‌هایی مانند رادیوتراپی، کیمیاگرانی و ترکیبی از این روش‌ها به کار می‌روند.

مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از سرطان کبد در مردان شامل اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل، واکسیناسیون برای پیشگیری از هپاتیت B، مراقبت از کبد و رعایت سبک زندگی سالم است. اهمیت پیشگیری، تشخیص زودرس و ارائه درمان‌های موثر در بهبود و طول عمر مردان مبتلا به سرطان کبد بسیار حائز اهمیت است.

 

آیا سرطان کبد خطرناک است؟

بله، سرطان کبد یکی از بیماری‌های خطرناک و پرخطر است. این بیماری، اگر در مراحل اولیه تشخیص داده نشود و به موقع درمان نشود، ممکن است منجر به پیامدهای جدی و حتی ناتوانی‌های عملکردی کبد و بدن شود.

سرطان کبد به دلیل عدم داشتن علائم زودرس و نامعلوم بودن در مراحل ابتدایی، معمولاً دیر تشخیص داده می‌شود و به عنوان یکی از بزرگ‌ترین عوامل مرگ و میر در جوامع مختلف شناخته می‌شود.

علائمی مانند زردی پوست، کاهش وزن، خستگی، تب بی‌دلیل، درد شکم و بزرگ شدن کبد و طحال نشانگر مشکلات کبدی و سرطان کبد می‌باشند.

با این حال، اگر سرطان کبد در مراحل زودرس تشخیص داده شود و به موقع درمان شود، شانس درمان موفقیت‌آمیز و بهبود وضعیت بیمار افزایش می‌یابد. از این رو، پیشگیری، تشخیص زودرس و ارائه درمان‌های موثر از اهمیت بسیاری برخوردار است تا باعث کاهش خطر و پیش‌گیری از پیامدهای جدی سرطان کبد گردد.

 

علائم و نشانه های سرطان کبد

علائم و نشانه‌های سرطان کبد ممکن است به دلیل موقعیت و مرحله بیماری متفاوت باشند. این نشانه‌ها معمولاً در مراحل پیشرفته‌تر بیماری بیشتر مشاهده می‌شوند. در ادامه به برخی از علائم شایع سرطان کبد اشاره می‌شود:

1. زردی پوست و چشم‌ها (آیکتر)
2. کاهش وزن بدن و کم‌خونی
3. کاهش اشتها و سردرد
4. خستگی و احساس ضعف بی‌دلیل
5. تب بی‌دلیل
6. درد شکم و بزرگ شدن کبد و طحال
7. تغییر رنگ ادرار به رنگ تیره
8. تغییر رنگ مدفوع به رنگ روشن‌تر یا سفید
9. ظهور گزارش خون (کبودی‌ها) در بدن
10. سفتی و تورم شکم

نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید، برخی از این علائم همچنین ممکن است به دلیل بیماری‌های دیگر نیز ایجاد شوند، بنابراین اگر هر یک از این نشانه‌ها را تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح بیماری بررسی و ارائه‌ی درمان مناسب صورت گیرد.

در مواردی که سرطان کبد در مراحل زودرس تشخیص داده شود، ممکن است علائم و نشانه‌ها کم‌تر مشهود باشند، از این رو به منظور تشخیص زودرس و ارائه درمان به موقع، انجام تست‌های پیشرفته تشخیصی بسیار اهمیت دارد.

 

از کجا بفهمم سرطان کبد دارم؟

شناختن نشانه‌ها و علائم سرطان کبد می‌تواند به شما کمک کند تا به موقع به پزشک مراجعه کنید و تشخیص دقیق‌تر بیماری صورت گیرد. اگر علائم زیر را تجربه می‌کنید، بهتر است بدون تأخیر به پزشک مراجعه کنید:

1. زردی پوست و چشم‌ها (آیکتر)
2. کاهش وزن بدن و کم‌خونی
3. کاهش اشتها و سردرد
4. خستگی و احساس ضعف بی‌دلیل
5. تب بی‌دلیل
6. درد شکم و بزرگ شدن کبد و طحال
7. تغییر رنگ ادرار به رنگ تیره
8. تغییر رنگ مدفوع به رنگ روشن‌تر یا سفید
9. ظهور گزارش خون (کبودی‌ها) در بدن
10. سفتی و تورم شکم

باید توجه داشت که برخی از این علائم ممکن است به دلیل بیماری‌های دیگر نیز ایجاد شوند، اما اگر چندین از این نشانه‌ها را تجربه می‌کنید یا مشکوک به وجود سرطان کبد هستید، بهتر است به زودی به پزشک مراجعه کنید.

پزشک شما برای تشخیص دقیق‌تر ممکن است از آزمایش‌های خونی، تصویربرداری مانند سونوگرافی، توموگرافی (CT scan) و رزونانس مغناطیسی (MRI)، و برخی آزمایش‌های تشخیصی دیگر استفاده کند.

تشخیص زودرس سرطان کبد می‌تواند شانس بهبود و درمان موفقیت‌آمیز را افزایش دهد، بنابراین اگر به هر نوع نشانه‌ای مشابه علائم سرطان کبد برخورد کردید، اصراراً به مراجعه به پزشک توصیه می‌شود.

 

روشهای تشخیص سرطان کبد

روش‌های تشخیص سرطان کبد به منظور تشخیص دقیق‌تر بیماری و مشخص کردن مرحله آن، شامل مجموعه‌ای از آزمایش‌ها و تست‌های پیشرفته است. به ترتیبی که معمولاً اجرا می‌شوند، این روش‌ها عبارتند از:

1. آزمایش‌های خونی: اندازه‌گیری سطح مارکرهای کبدی مانند آلفا-فتوپروتئین (AFP) و آزمایش‌های تابع کبد مانند آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلانین آمینوترانسفراز (ALT) برای تشخیص نشانه‌های غیرطبیعی کبدی و سرطان کبد استفاده می‌شوند.
2. سونوگرافی: این تست تصویربرداری با امواج صوتی برای تشخیص توده‌ها و تغییرات ساختاری در کبد استفاده می‌شود.
3. توموگرافی کامپیوتری (CT scan): این تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس به تصویر کشیدن توده‌ها و ساختارهای مختلف کبد کمک می‌کند.
4. رزونانس مغناطیسی (MRI): این تست تصویربرداری با استفاده از امواج رادیویی و میدان‌های مغناطیسی به تصویر کشیدن کبد و توده‌های آن کمک می‌کند.
5. آنژیوگرافی: این روش تصویربرداری با استفاده از رنگ‌ها و امواج رادیویی به تصویر کشیدن عروق کبد است.
6. بررسی باز کردن بخش‌های کوچک از بافت کبد (بیوپسی): در این روش، ن%۸