سرطان سینه

در دهه های اخیر شیوع ابتلا به سرطان در ایران و جهان رو به افزایش بوده است. تغییرات سبک زندگی و عدم توجه به مراقبتهای سلامتی از جمله عوامل موثر در این افزایش بوده اند. اما امروزه خوشبختانه – برخلاف گذشته – درمانهای جدیدی برای انواع سرطان در دسترس است که در صورت تشخیص زودهنگام بیماری در بسیاری از موارد می تواند به بیماران کمک کند تا طول عمر طبیعی خود را داشته باشند. میزان آگاهی بیمار و خانواده وی از بیماری درمانها …. یکی از ارکان اصلی در موفقیت درمان محسوب میشود چرا که میتواند موجب افزایش اثربخشی و کاهش عوارض و هزینه های درمان گردد به همین دلیل آموزش دادن به افراد درباره سرطان از اهمیت فراوانی برخوردار است.

آموزش دادن به بیماران و خانواده های آنها درباره بیماری درمان عوارض درمان و نحوه کنترل این عوارض میتواند اضطراب بیمار را کاهش دهد توانایی مقابله با بیماری را بیشتر کند و کیفیت زندگی بیمار و خانواده وی را ارتقا بخشد علاوه بر این بیماران آگاه، پذیرش بهتری نسبت به درمان دارند و در نتیجه پاسخ دهی بهتری به درمان نشان میدهند. آموزش دادن به سایر افراد جامعه نیز میتواند از طرفی به اصلاح سبک زندگی و در نتیجه کاهش احتمال ابتلا به سرطان کمک کند و از طرف دیگر با تشویق افراد به انجام آزمایشات روتین منجر به تشخیص زودهنگام بیماری و بهبود پاسخ دهی به درمان شود. مجموعه حاضر با هدف افزایش آگاهی بیماران و سایر افراد جامعه درباره انواع سرطان تهیه شده است و امید است بتواند نقش موثری در افزایش کیفیت زندگی بیماران و خانواده های ایشان داشته باشد.

ساختار طبیعی پستان چگونه است؟

بافت پستان از مجموعه ای از غده ها و بافت چربی تشکیل شده که در فاصله بین پوست و قفسه سینه قرار دارند غدههای موجود در پستان در زنان پس از زایمان شیر تولید میکنند که از طریق مجراهای کوچکی به نوک پستان انتقال پیدا می.کند علاوه بر این در پستان رگهای خونی و لنفاوی نیز وجود دارند. لنف یک مایع شفاف است که حاوی مواد زائد است. این مایع باید از پستان خارج و به غدد لنفاوی منتقل شود. غدد لنفاوی بافتهای کوچکی هستند که لنف را تصفیه می کنند. اغلــب عــدد لنفاوی که پستان را تخلیه میکنند در ناحیه زیر بغل قرار دارند.

سرطان چیست؟ 

سرطان پستان چه نوعی از سرطان است؟

تومور به مجموعه ای از سلولها گفته میشود که بصورت غیر طبیعی و کنترل نشده رشد میکنند. تومورهای خوش خیم تومورهایی هستند که نمی توانند در بدن پخش شوند و سرطانی در نظر گرفته نمیشوند. تومورهایی که می توانند در سایر بافتهای بدن هم رشد کنند و یا به نقاط دورتربدن گسترش پیدا کنند را بدخیم مینامند. سرطان پستان در واقع بـه تومورهای بدخیمی گفته میشود که در بافت پستان وجود دارند. همه بافتهای پستان قابلیت سرطانی شدن را دارند اما سلولهای سرطانی در بیشتر موارد از سلولهای مجراها و یا غده ها نشات گرفته اند. گاهی ممکن است پزشک در بافت پستان وجود سلولهای پیش سرطانی را تشخیص دهد که قابلیت گسترش و یا تهاجم به بافتهای دیگر را ندارند. برخی از این سلولهای پیش سرطانی ممکن است بتوانند در آینده به بافت پستان تهاجم نمایند، در این حالت ممکن است پزشک به بیمار توصیه نماید که در همین مرحله تحت درمان قرار بگیرد اما در مورد انواع سلولهای پیش سرطانی که توانایی تهاجم ندارند نیازی به درمان وجود ندارد.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند؟ 

عواملی وجود دارند که وجود آنها میتواند شما را بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان قرار دهد این عوامل که به آنها عوامل خطرساز گفته میشوند عبارتند از:

جنسیت: زنان حدودا ۱۰۰ برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند، زیرا هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون) می توانند باعث رشد سلولهای سرطانی شوند.

بافت پستان:  متراکم تر بودن بافت پستان می تواند احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. نوع بافت پستان را میتوان با انجام ماموگرافی تشخیص داد.

سن : احتمال ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن افزایش می یابد؛ به طوری که بین سنین ۴۵ تا ۶۵ سال احتمال ابتلا به این بیماری دو برابر می شود.

سابقه قبلی ابتلا: احتمال ابتلا به سرطان پستان در افرادی که قبلا مبتلا به این بیماری بوده اند بیشتر است. ابتلای مجدد ممکن است در همان پستان و یا در پستان دیگر اتفاق بیفتد. به همین دلیل اگر به این بیماری مبتلا شده اید توصیه میشود پس از اتمام درمان بطور مرتب به پزشک خود مراجعه کنید و آزمایشهای لازم را انجام دهید.

سابقه خانوادگی : وجود سابقه ابتلا بــه سرطان پستان در خانواده یک زن خصوصاً در مادر، خواهر و یا دختر میتواند احتمال ابتلا را افزایش دهد البته در صورتی که فرد مبتلا در سن بالایی دچار این بیماری شده باشد ریسک ابتلا برای سایر افراد خانواده افزایش چندانی نخواهد داشت.

عوامل ژنتیکی:  برخی ژنها که از طریق والدین به فرزندان منتقل میشوند می توانند احتمال ابتلا به سرطان پستان را بیشتر کنند. علاوه بر این جهشهای ژنتیکی روی BRCA2 که میتوانند موجب ابتلا به سرطان پستان شوند، در برخی خانواده ها شایع تر است. جهشهای گفته شده ممکن است برای اولین بار در بدن یک فرد رخ دهد و یا از طریق والدین به افراد انتقال پیدا کند.

روشهایی غربالگری سرطان سینه

هر چه سرطان پستان زودتر تشخیص داده شود احتمال پاسخ دادن آن به درمان بیشتر است. به همین دلیل با انجام غربالگری به دنبال یافتن این بیماری در مراحل اولیه در افراد هستیم. بنابراین طی غربالگری، علیرغم اینکه هیچ علامتی از بیماری ،ندارید در فواصل مشخصی از نظر وجود سرطان پستان ارزیابی میشوید تا در صورت ابتلا در اولین زمان ممکن بیماری تشخیص داده شود.

در غربالگری از روشهای مختلفی استفاده میشود که عبارتند از:

۱- ماموگرافی

ماموگرافی نوعی عکسبرداری از پستان با اشعه ایکس است. در ماموگرافی غربالگری که در زنان سالم که سابقه سرطان پستان نداشته اند انجام میشود، به دنبال سرطانی که پنهان است و هنوز مشخص نشده می گردیم. به زنان سالم توصیه میشود که به صورت روتین ماموگرافی غربالگری را انجام دهند وقتی برای انجام ماموگرافی مراجعه می کنید، هر کدام از پستانهای شما به مدت چند ثانیه بین دو صفحه قرار داده میشود و در این فاصله تصویربرداری با اشعه ایکس انجام میشود. اگر در این تصویر مورد غیرطبیعی دیده شود و یا تصویر بهتری نیاز باشد، پزشک میتواند درخواست ماموگرافی تشخیصی را بدهد که در مقایسه با ماموگرافی غربالگری تصاویر بهتری به دست می دهد. ماموگرافی توده را قبل از اینکه احساس کنید مشخص می کند، و حتیمی تواند وجود لکه های کلسیمی که علامت اولیه ای از شکل گیری سرطان هستند را نشان دهد. اغلب سرطانها از روی ماموگرافی هایی که نتایج غیر طبیعی گزارش میکنند تشخیص داده میشود. در حال حاضر توصیه میشود اگر بین ۴۰ تا ۴۴ سال سن دارید با پزشک خود درباره لزوم شروع ماموگرافی روتین مشورت کنید اگر بین ۴۵ تا ۵۴ ساله هستید باید سالی یک بار و اگر بالای ۵۵ سال هستید هر دو سال یک بار ماموگرافی غربالگری را انجام دهید. این ماموگرافیها تا زمانی که از نظر سلامتی وضعیت مطلوبی داشته باشید ادامه پیدا میکنند.

اگر سابقه خانوادگی سرطان پستان دارید یا شخصاً به دلایلی (قـرار داشتن در معرض اشعه و یا سایر ریسک فاکتورهای ذکر شده در معرض ابتلا به این بیماری هستید درباره شروع زودتر ماموگرافی ها با پزشک خود مشورت کنید همچنین ممکن است پزشک با توجه به شرایط هر فرد، برنامه متفاوتی برای ماموگرافیهای روتین پیشنهاد کند.

 

MRI-2

در گروهی از زنان که ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان پستان دارند، علاوه بر ماموگرافی از این روش تصویربرداری هم استفاده میشود. این گروه عبارتند از زنانی که مشخص شده حامل ژن BRCA1 یا BRCA2 هستند، کسانی که سابقه خانوادگی قوی از ابتلا به سرطان پستان و یا تخمدان دارند و افرادی که قبلا در ناحیه قفسه سینه رادیوتراپی شده اند (مثلا برای درمان انواعی از لنفوم).

سایر زنانی که ممکن است انجام MRI برایشان مفید باشد کسانی هستند که قبلا به این سرطان مبتلا بوده اند و زنانی که بافت پستان بسیار متراکمی دارند و در ماموگرافی به خوبی قابل بررسی نیستند. تصمیم گیری درباره اینکه از چه روشی برای غربالگری استفاده شود، به نظر پزشک و نیز خود فرد بستگی دارد.

۳-خودآزمایی پستانها

همه زنان باید بافت طبیعی پستان را بشناسند و با تغییرات طبیعی بافت پستان خود در طول زمان آشنا شوند بسیاری از سرطانهای پستان توسط خود زنانی که پستانهای خود را معاینه می کنند تشخیص داده می شود، خصوصا در افرادی که ماموگرافی روتین را انجام نمی داده اند. هر گونه تغییر در ظاهر و یا سایز احساس بافت یا توده در پستان و یا هرگونه ترشحات از نوک پستان را به پزشک خود اطلاع دهید تا در صورت نیاز تست های تشخیصی بیشتر انجام شود.

۴- تست های ژنتیکی (وراثت)

در برخی خانواده ها بیش از یک نفر از اعضای خانواده به سرطان پستان مبتلا شده است. حدود ۵ تا ۱۰ درصد از سرطانهای پستان و تخمدان به جهشهای ژنتیکی که به ارث می رسند ارتباط دارد ژنهایی که از طریق مادر یا پدر به دختر انتقال پیدا می کنند). اغلب سرطانهای پستان که در خانواده ها دیده میشود ناشی از جهش در ژنهای BRCA1 و BRCA2 هستند. اگر بستگان خونی نزدیک شما به سرطان پستان مبتلا شده اند باید با پزشک خود در مورد لزوم انجام تست های ژنتیکی مشورت کنید. چند روش دیگر مانند استفاده از سونوگرفی و… نیز برای غربالگری سرطان پستان وجود دارد که استفاده از آنها به اندازه روشهای ذکر شده رایج نیست.

 

علائم سرطان سینه در زنان

علائم سرطان سینه در افراد مختلف متفاوت است. بهترین راه ایــن است که با بافت طبیعی پستان خود آشنا باشید و در صورت بروز هرگونه تغییر، به پزشک خود مراجعه کنید تا در صورت نیاز تستهای لازم انجام شود. باید توجه داشت که در زنانی که ماموگرافی انجام می دهند، بسیاری از توده ها قبل از بروز هرگونه علامتی تشخیص داده می شود. علاوه بـر ایــن در اغلب موارد سرطان پستان در مراحل ابتدایی هیچ گونه علامتی ندارد. 

علائم شایع سرطان پستان عبارتند از: 

1. یک جرم یا توده یا هر تغییری در بافت پستان که جدید است و در طول زمان باقی میماند. ۸۰ تا ۹۰ درصد توده های موجود در پستان سرطانی نیستند.
2.  اگر توده ای که قبلا در پستان وجود داشته بزرگتر شود و یا کل پستان تغییر سایز داشته باشد به شکل قابل ملاحظه ای بزرگتر و یا کوچک تر شود باید از نظر سرطانی بودن بررسی شود. توده های دردناک معمولا سرطانی نیستند.
3.  ایجاد چروک یا فرورفتگی در پوست پستان
4.  تغییر در شکل پستان
5.  ترشحات شفاف یا خون آلود از نوک پستان
6. قرمزی پوسته پوسته شدن و یا التهاب در نوک پستان
7. قرمز، گرم و متورم شدن پستان
8. وجود توده در ناحیه زیر بازو یا زیر بغل
9. تغییر در جهت قرارگیری نوک پستان

هیچ کدام از این علائم همیشه به این معنی نیست که شما به سرطان پستان مبتلا شده اید، اما هر تغییری را باید با پزشک خود در میان بگذارید زیرا ممکن است علامتی از بیماریهای دیگر نیز باشند.

راه های تشخیص سرطان پستان

از روشهای مختلفی برای تشخیص قطعی سرطان پستان استفاده میشود. تا حدود ۹۰ درصد از تودههای موجود در پستان خوش خیم هستند (یعنی سرطانی نیستند ولی در صورت وجود توده باید سونوگرافی ماموگرافی و گاهی بیوپسی نمونه برداری انجام شود تا بطور قطعی مشخص شود که توده ها بدخیم یا سرطانی نیستند. بسیاری از توده های خوش خیم در طول سیکل ماهانه تغییر سایز میدهند، بنابراین ممکن است پزشک یک توده یا جرم را از نظر کوچک شدن بزرگ شدن و یا ناپدید شدن در طول یک سیکل مورد ارزیابی قرار دهد.

وقتی با لمس متوجه وجود یک توده در پستان خود میشوید و یا زمانی که طی ماموگرافی غربالگری مورد مشکوکی دیده میشود، معمولا پزشک دستور انجام یک ماموگرافی تشخیصی را میدهد این نوع از ماموگرافی نشان میدهد که آیا توده خوش خیم است یا بررسیهای بیشتری باید انجام شود.

به طور کلی روشهایی که برای تشخیص استفاده میشوند عبارتند از:

۱ – سونوگرافی

وقتی یک مورد غیرطیعی در یک ماموگرافی تشخیصی دیده می شود میتوان با انجام سونوگرافی وجود توده را قطعی کرد. همچنین سونوگرافی نشان میدهد که این توده حاوی مایع است یا یک توده توپر است. کیستهای حاوی مایع تقریبا همیشه خوش خیم هستند. اما در مورد توده های توپر باید بیوپسی انجام شود تا مشخص شود سرطانی هستند یا خیر. علاوه بر موارد ذکر شده، از تصویر سونوگرافی به عنوان راهنما برای محل برداشتن نمونه توسط سوزن بیوپسی نیز میتوان کمک گرفت.

۲_ MRI

از این روش معمولا زمانی استفاده میشود که فرد مبتلا به بیماری پاژه باشد، غدد لنفاوی برجسته در ناحیه زیر بغل داشته باشد، و زمانی که نتیجه ماموگرافی و سونوگرافی منفی گزارش شده اما همچنان احتمال ابتلا به سرطان وجود دارد گاهی از MRI به عنوان راهنما برای انجام بیوپسی نیز استفاده میشود. همانطور که در مورد ماموگرافی گفته شد، MRI تشخیصی نیز با MRI غربالگری فرق دارد.

۳- بیوپسی

 اگر تصویربرداریهای تشخیصی تایید کنند که احتمالا سرطان پستان وجود دارد، معمولاً آزمایش دیگری از طریق انجام بیوپسی (نمونه برداری) انجام میشود. طی این آزمایش قسمتی از بافت پستان برداشته شده و برای پاتولوژیست ارسال میشود تا نمونه زیر میکروسکوپ بررسی گردد.

برای انجام بیوپسی یک سوزن وارد توده میشود تا تعدادی سلول یا بخشی از توده را خارج کند اگر بیوپسی وجود کیست را تایید کند معمولا نیازی به انجام بیوپسی مجدد نیست در غیر این صورت ممکن است بیوپسی های بعدی نیز انجام شوند برای اطمینان از اینکه نمونه برداری از محل صحیح انجام میشود از نتایج تصویر برداری (سونوگرافی ماموگرافی یا MRI استفاده میشود. انواع مختلفی از بیوپسی وجود دارد که انتخاب آن بستگی به میزان سلولی دارد که باید خارج شود. استفاده از سوزنهای بسیار نازک استفاده از سوزنهای ضخیم تر و یا عمل جراحی جهت خارج کردن بخشی از توده از انواع این روشها می باشند.

متخصص پاتولوژی همچنین سلولهای سرطانی را از نظر وجود گیرنده های استروژن پروژسترون و ۲-HER بررسی می کند. تعیین وجود هر گونه از این گیرنده ها می تواند به تعیین نوع بیماری و روند درمان بیمار کمک کند.

چه درمانهایی برای سرطان پستان وجود دارد؟

درمان سرطان در هر بیمار کاملا بطور اختصاصی و بر اساس نوع و روند بیماری وی تعیین میشود. در اینجا به کلیاتی از روشهای درمانی اشاره میشود اما توجه داشته باشید که بر اساس تشخیص پزشک معالج، روند درمان شما ممکن است با نکات ذکر شده در این کتاب کاملاً متفاوت باشد. در درمان سرطان پستان از روشهای جراحی پرتودرمانی (رادیوتراپی)، شیمی درمانی و درمان هورمونی استفاده میشود در اغلب موارد بسته به وضعیت بیمار از ترکیبی از این روشها استفاده می شود. انتخاب درمان به نوع سایز و محل تومور، سن و وضعیت سلامتی بیمار، میزان گسترش بیماری به غدد لنفاوی زیر بغل یا جاهای دیگر بدن، وضعیت گیرنده های سلولهای تومور برای استروژن، پروژسترون و ۲-HER؛ و نیز اولویتهای بیمار و پزشک معالج بستگی دارد.

در سرطان پستانی که در مراحل اولیه باشد و محدود به پستان و غدد لنفاوی اطراف آن ،باشد جراحی مهمترین رکن درمان محسوب میشود و معولا به عنوان اولین اقدام در نظر گرفته میشود.

نیاز به انجام پرتودرمانی شیمی درمانی و یا درمان هورمونی معمولاً به اطلاعاتی که از بررسی میکروسکوپی بافت خارج شده به دست می آید بستگی دارد. برای انواعی از سرطانهای پستان که به نقاط دورتر بدن گسترش پیدا کردهاند ممکن است جراحی جزئی از درمان نباشد.

۱- جراحی

طی جراحی تومور را از بافت پستان خارج میکنند و علاوه بر آن تعدادی از غدد لنفاوی ناحیه زیر بغل را هم بررسی میکنند تا ببینند آیا سرطان به این غدد گسترش پیدا کرده یا نه. در این جراحی ممکن است تومور (به همراه اندکی از بافت حاشیه آن و یا کل بافت پستان برداشته شود. در مواردی که تنها تومور خارج میشود بعد از جراحی بیمار باید در ناحیه پستان پرتودرمانی شود تا احتمال بازگشت سرطان پستان در سلولهای باقیمانده بافت پستان کاهش پیدا کند. در افرادی نمی توانند و یا نمیخواهند تحت پرتودرمانی قرار بگیرند باید کل بافت پستان طی جراحی خارج شود. برداشتن کل بافت پستان یا ماستکتومی هـم انــواع مختلفی دارد در زنانی که کل بافت پستان خارج شده می توان طی جراحی زیبایی، بافت از دست رفته را بازسازی کرد.

غدد لنفاوی جزئی از سیستم ایمنی بدن هستند. شایع ترین جایی که سرطان پستان به آن گسترش پیدا میکند غدد لنفاوی ناحیه زیر بغل هستند وقتی سرطان پستان تنها به این غدد انتشار یافته باشد، همچنان به عنوان سرطان پستان قابل درمان شناخته می شود. از آنجایی که توده های غیرتهاجمی به ندرت به سایر بافتها میروند، در جراحی ایــن توده ها معمولا غدد لنفاوی زیر بغل برداشته نمیشوند. اما زمانی که جراحی بر روی یک تومور تهاجمی انجام میشود پزشک تعدادی از این غدد را هم خارج می ک کند. سپس این سلولها توسط متخصص پاتولوژی بررسی میشوند تا مشخص شود سرطان پستان به این غدد هم انتشار پیدا کرده یا نه برداشتن غدد توسط جراح هم به روشهای مختلفی قابل انجام است. اگر طی جراحی غدد لنفاوی شما برداشته شده باشد، ممکن است عوارضی بروز پیدا کند میزان این عوارض به نوع جراحی بستگی دارد که تنها چند غده برداشته شده و یا اینکه کل ناحیه زیر بغل تخلیه شده است. به همین دلیل در اغلب موارد ترجیح داده میشود که کل این غدد برداشته نشوند. برخی از این مشکلات عبارتند از: 

•  زمانی که تخلیه طبیعی مایع لنف نواحی بازو و پستان با انجام این جراحی مختل میشود ممکن است ادم لنفاوی ایجاد شود یعنی به علت تجمع مایعات، دست و یا بازوی شما ورم کند.
•  در حین عمل جراحی در ناحیه زیر بغل زخم ایجاد می شود در زمان التیام پیدا کردن این زخم بافتی که در محل زخم تشکیل میشود میتواند بلند کردن بازو را برایتان آزاردهنده و مشکل کند بطوریکه نتوانید به راحتی دست خود را بالای سر ببرید. برای پیشگیری از این مشکل باید پس از مدت کوتاهی از جراحی این نوع حرکت بازو را بطور مداوم تمرین کنید .
•  در حین جراحی ناحیه زیر بغل، معمولا بـه صورت اجتناب ناپذیر عصبی که به این ناحیه وارد می شود آسیب می بیند. در نتیجه معمولا در این ناحیه نوعی بی حسی ایجاد خواهد شد که ممکن است دائمی باشد و یا به کندی بهتر شود. 
•  گاهی پس از جراحی در قسمت بالای بازو احساس درد خواهید داشت. این درد در زیر ناحیه جراحی شده اتفاق میافتد و به مرور زمان بهتر خواهد شد. 

نکته مهم این است که پس از بهبودی از تمام دامنه حرکتی شانه و بازو استفاده کنید برای این منظور انجام ورزش بعد از جراحی توصیه میشود جراحی به منظور پیشگیری از سرطان پستان هم قابل انجام است. به این صورت که در افرادی که شانس ابتلای بسیار بالایی دارند، بدون وجود علائمی از سرطان یک یا هر دو پستان بطور کامل برداشته میشود. البته در مقایسه با جراحی که به منظور درمان انجام می شود، این جراحی از اهمیت کمتری برخوردار است و به ندرت انجام می شود. گاهی هم به بیمارانی که توده کوچک و غیر تهاجمی دارند پیشنهاد میشود برای پیشگیری از عود مجدد کل پستان طی جراحی برداشته شود.

در جراحیهایی که کل بافت پستان برداشته می شود، چه به منظور درمان و چه به منظور پیشگیری همزمان با برداشتن پستان و یـا بعــدا طی یک جراحی مجزا بازسازی پستان انجام میشود که منجر به حفظ ظاهر طبیعی اندام بیمار میشود.

۲- پرتودرمانی

در این روش با تاباندن پرتوهای پر انرژی تلاش میکنیم تا رشد سلول های سرطانی را متوقف و همزمان بافتهای سالم را حفظ کنیم. پرتودرمانی بدون درد است و فرآیند انجام آن شبیه عکسبرداری از پستان با اشعه ایکس است. برای انجام پرتودرمانی باید روی یک تخت دراز بکشید، سپس پزشک دستگاه را بر روی قسمتهایی که لازم است درمان شوند تنظیم میکند با این روش میتوان سلولهای سرطانی پستان و غدد لنفاوی نزدیک به آن را درمان کرد.

از این روش در شرایط متفاوتی استفاده میشود:

پس از برداشتن بخشی از بافت پستان انجام پرتودرمانی بر روی این ناحیه میتواند احتمال رشد مجدد سلولهای سرطانی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

گاهی اوقات طی جراحی کل بافت پستان برداشته شده، اما همچنان این احتمال وجود دارد که سلولهای سرطانی دریافت قفسه سینه رشد کنند معمولا در مواردی که تومورهای بزرگی وجود داشته و یا غدد لنفاوی اطراف هم درگیر شده اند در این شرایط هم انجام پرتودرمانی احتمال درگیری قفسه سینه را کاهش میدهد. 

 در برخی بیماران، پزشک تشخیص میدهد که برداشتن کامل تومور امکان پذیر نیست. به همین دلیل قبل از جراحی برای بیمار پرتودرمانی تجویز میشود تا توده کوچک تر شود و با جراحی بتوان آن را خارج کرد. 

 در موارد عود مجدد سرطان انجام پرتودرمانی می تواند درد، خونریزی و یا سایر عوارض بیماری را کنترل کند. عوارض پرتودرمانی بسته به بخشی از بدن که پرتو دریافت می کند و پاسخ دهی بیمار میتواند بسیار متفاوت باشد. زمانی که ناحیه پستان مورد پرتودرمانی قرار میگیرد عوارض شایع عبارتند از: قرمزی، خشکی و احساس عدم راحتی در پوست، گلودرد و احساس خستگی. از انجام پرتودرمانی باید ناحیه پرتو دیده را به خوبی در بـرابـر نــور خورشید محافظت کنید خصوصا در سال اول پس از درمان رعایت این پس نکته لازم است.

 

۳- شیمی درمانی

شیمی درمانی یعنی استفاده از داروها برای کشتن سلولهای سرطانی داروهای شیمی درمانی ممکن است به صورت خوراکی و یا تزریقی تجویز شوند. داروهای زیای وجود دارند که میتوانند در درمان سرطان پستان مفید باشند.

شیمی درمانی در مبتلایان به سرطان پستان قبل و یا بعد از جراحی انجام میشود. در بیمارانی که سرطان بـه بخـش هـایی بـه جـز پستان گسترش پیدا کرده شیمی درمانی به عنوان درمان اصلی در نظر گرفته می شود. البته شرایط هر بیمار متفاوت با دیگر بیماران است و انتخاب زمان شیمی درمانی و نوع داروهای مورد استفاده باید بطور اختصاصی برای هر بیمار تعیین شود.

داروهای شیمی درمانی دارای عملکرد و عوارض متفاوتی هستند. بنابراین همه بیماران ممکن است عوارض مشابهی را تجربه نکنند، اما عوارضی که نسبتاً شایع تر هستند عبارتند از:

 حالت تهوع و استفراغ البته به علت استفاده از داروهای ضد استفراغ جدید، اغلب بیماران این عارضه را کمتر تجربه می کنند. 

ضعف سیستم ایمنی و عفونتها داروهای شیمی درمانی می توانند مغز استخوان که سلولهای خونی را میسازد را تحت تاثیر قرار دهند که موجب کاهش گلبولهای سفید خون می.شود بیمارانی که گلبولهای سفید پایینی دارند در معرض احتمال ابتلا به عفونت هستند. به همین دلیل اگر در حال انجام دورههای شیمی درمانی هستید، باید به صورت منظم آزمایش خون بدهید تا وضعیت سلولهای خونی شما بررسی شود. 

ریزش مو این عارضه همیشه اتفاق نمیافتد و به نوع دارو و دوز مصرف شده بستگی دارد. خونریزی ماهیانه در برخی زنان ممکن است به صورت موقت یا دائمی

قطع شود. 

 گاهی اوقات بیماران دچار زخمهای دهانی میشوند. هرگونه زخم دهانی را به پزشک خود اطلاع دهید تا در صورت نیاز با تجویز دارو یا دهانشویه به بهبود آن کمک کند. زمانی که پزشک برای شما درمان با داروهای شیمی درمانی را انتخاب می کند باید به این نکات توجه داشته باشید:

با توجه به اینکه این داروها از داروهای پرخطر هستند، بایـد تمـام احتیاطات لازم در مورد مواجهه با داروها و بیمار تحت درمان رعایت شود. برای اطلاع از این احتیاطات با پزشک یا داروساز خود مشورت شیمی درمانی معمولا به صورت دوره ای انجام میشود، یعنی با توجه به نوع بیماری و داروی انتخاب شده باید در فواصل مشخصی (مثلا هر ۷ روز، هر ۱۴ روز و یا هر ۲۱ (روز برای دریافت دارو مراجعه کنید. گاهی ممکن است با توجه به پاسخ دهی بدن شما به درمان، پزشک معالج روند درمان را تغییر دهد، اما در غیر این صورت حتما بایـد درمان در زمان مشخص شده و طبق برنامه قبلی انجام شود. تعداد دوره های درمانی نیز با توجه به نوع درمان و پاسخ دهی بیمار، توسط پزشک معالج تعیین میشود.

برای به حداقل رساندن عوارض، طی درمان با اغلب داروهای شیمی درمانی، باید به صورت دوره ای آزمایشهای لازم را انجام دهید تا واکنش سایر اعضای بدن شما مثل کلیه و … به شیمی درمانی ارزیابی شود. معمولا از شما خواسته میشود هنگام مراجعه برای هر جلسه از شیمی درمانی، جواب آزمایش جدید را به همراه داشته باشید.

۴-درمان هورمونی

برخی از سلولهای سرطانی پستان مانند یافت طبیعی آن، به هورمون های زنانه پاسخ میدهند و در حضور این هورمونها بیشتر رشد می کنند. در واقع این سلولها برای این هورمونها گیرنده دارند.

با تجویز داروهای هورمونی در مواردی که سلولهای سرطانی نسبت به این هورمونها حساس هستند میتوان رشد این سلولها را متوقف کرد. مثلا در زنان یائسه میتوان با مقادیر اندک استروژنی که وجود دارد مقابله کرد. قبل از یائسگی نیز از راههای مختلفی می توان کمک گرفت خارج کردن تخمدانها با جراحی مختل کردن عملکرد تخمدان ها با استفاده از پرتودرمانی و یا استفاده از داروهایی که می توانند یائسگی موقت ایجاد کنند.

۵- درمان هدفمند

سلولهای سرطانی هم از نظر عملکردی و هم از نظر محتوای ژنتیکی با سلولهای سالم تفاوت دارند درمان هدفمند شامل داروهایی است که این تفاوتها را هدف قرار میدهند و از این طریق تنها سلولهای سرطانی را متوقف میکنند هر سپتین از داروهایی است که به این منظور در درمان سرطان پستان استفاده می.شود این دارو سلولهای سرطانی که گیرنده خاصی در سطح آنها وجود دارد را می شناسد و با اثر بـر ایــن سلولها تکثیر آنها را مهار می.کند با توجه به اینکه این داروها عملکرد متفاوتی نسبت به داروهای شیمی درمانی ،دارند عوارض آنها نیز متفاوت خواهد بود.

 

دانلود کامل مقاله سرطان پستان در زنان در لینک زیر 

آنچه_باید_درباره_سرطان_پستان_بدانیم